ارکان اربعه :

 نکته ای که در ابتدای این قسمت باید توجه داشت این است که تن انسانها ، جانوران ، گیاهان و سایر موجودات بنا به گفته حکما و دانشمندان قدیم از چهار عنصر آتش ، هوا ، آب ، خاک تشکیل شده است که به آن ارکان اربعه گویند ؛ و به اسامی دیگری همچون ارکان اصلی تشکیل دهنده موجودات ، چهارمایه اصلی و ... معروفند. هر چند این چهار مایه با هم ضدند و با هم ناسازگارند ولی خداوند متعال در بدن موجودات چنان این چهار مایه را در هم آمیخته است که پایندگی و سازگاری بین آنها برقرار است و تا هر زمان که این تعادل برقرار باشد ، فرد مشکلی ندارد و هر چه تعادل به هم بریزد و ضدیت عناصر آشکارتر گردد ، فرد به سوی تباهی پیش می رود.

نکته مهم این است که در این آمیختگی عناصر قوت آنها شکسته شده و هیچ یک را نمی توان جداگانه یافت.

طبیعت هر کدام از این عناصر به گونه ای است که اگر جدا از هم باشند در خشکی یا تری ، گرمی یا سردی با دیگری در تضادند چرا که طبیعت آتش گرم و خشک ، هوا گرم و تر ، آب سرد و تر و خاک سرد و خشک می باشد و بر اساس همین طبایع چیزی را که مایه آتش در وی بیشتر باشد گویند گرم و خشک است ، چیزی که مایه هوایی بیشتری داشته باشد ، گویند گرم و تر است ، چیزی که مایه آبی در وی بیشتر باشد گویند سر و تر است و چیزی را که مایه خاکی بیشتر باشد گویند سرد و خشک است.

از نظر کیفیت ، عناصر سبک ،  ضعیف ، مثبت ، فعال ، آسمانی و مذکرند زیرا دهنده یا عمل کننده هستند و به همین لحاظ به آنها عناصر فاعلی نیز گویند.

عناصر سنگین ، قوی ، منفی ، غیرفعال ، خاکی و مونث می باشند چون به عنوان گیرنده و پذیرنده عمل می کنند.

اینکه ذکر شد عناصر سبک ضعیف و مثبتند منظور ضعیفی مردان و قوی بودن زنان   نمی باشد ، بلکه باریونی عناصر سبک مثبت و باریونی عناصر سنگین منفی می باشد.

از این چهار مایه دو مایه آتش و هوا سبکند و آب و خاک سنگین. به گونه ای که آتش سبک مطلق است و خاک سنگین مطلق آتش از هوا سبکتر است و خاک از آب سنگین تر .

سبک    آتش   à   هوا        à     آب    à    خاک    سنگین

گردآوری جواد سبحانی

 (مشاور تغدیه ورژیم درمانی چاقی )

تلفن مشهد:بین معلم 4و6 روبروی فرش مشهد