4- داروها را از محل مطمئن خريداري نمائيد.

روشهاي گوناگوني براي تهيه داروهاي گياه در كتب مختلف پيشنهاد شده كه در اينجا به مهمترين و مورد تاييدترين روشهاي تكيه مي‌كنيم.

1- دمكرده: يكي از بهترين و با ارزش‌ترين روشهاي تهيه دارهاي گياهي است كه در عين حال ساده، سريع و آسان نيز مي‌باشد.

مقدار استاندارد: گياه خشك 30 گرم يا گياه تازه 60 گرم + 450 سي‌سي آب: براي مصرف 3 بار در يك روز

روش تهيه: گياه + يك ليوان آب جوش: به مدت 10 دقيقه مي‌گذارند (روي ظرف را درپوش بگذاريد). سپس صاف كرده و ميل نمائيد.

در اين روش مي‌توانيم مواد موثره برگها و گلبرگها(بافت‌هاي ظريف) را از داخل اندام‌ها خارج كرده و استفاده نمائيم.

2- جوشانده: در اين روش مي‌توانيم مواد موثره اندام‌هاي سخت مثل ريشه‌ها، ريزوم‌ها، پوست ريشه و ساقه و بذرها را به نحو احسن استخراج نمائيم. توجه داشته باشيد اندام‌هايي با بافت‌هاي ظريف مثل گلها را اگر با روش جوشانده تهيه كنيم، در اثر حرارت بالا و نامناسب قسمت اعظم ماده موثرشان از بين خواهد رفت.

الف- جوشانده ملايم: مقدار گياه مورد نظر(مقدار استاندارد مانند دمكرده) را با ليوان آب جوش روي حرارت مستقيم گذاشته تا كمي قل بزند، پس از 10 دقيقه از روي حرارت برداشته 10 دقيقه كنار گذاشته تا دم بكشد.

ب- جوشانده معمولي: مقداري از گياه مورد نظر را با يك ليوان آب سرد روي حرارت گذاشته تا جوش بيايد، سپس از روي حرارت برداشته و صاف كرده و ميل نمائيد.

ج- جوشانده قوي: گياه مورد نظر را با يك ليوان آب سرد روي حرارت مستقيم گذاشته تا جوش بيايد پس از 10 دقيقه از روي حرارت برداشته و 10 دقيقه هم مي‌گذاريم تا دم بكشد سپس مخلوط را صاف كرده و ميل نمائيد.

3- خيساندن: دو روش با آب سرد و با حلال‌هاي آلي

الف- خيسانده آب سرد(عصاره): گياه مورد نظر(به ازاي هر 10 گرم، 1 ليوان آب) را در آب سرد نم كرده و به مدت 12-6 ساعت و درب ظرف را مي‌بنديم. در طي اين مدت مي‌توانيم گهگاه ظرف را تكان دهيم. پس از اين مدت مخلوط را در يك پارچه توري مي‌فشاريم، مايع حاصل عصاره بدست آمده از گياه مورد نظر است كه هر بار 5 تا 10 قطره را در يك فنجان آب سرد رقيق كرده و ميل نمائيد.

ب: خيسانده‌ها در حلال‌هاي آلي: يكي از بهترين و موثرترين روش‌هاي تهيه داروي گياهي است. اين روش جزو مورد تائيدترين و جديدترين روش‌هاست.

4- شربت: هدف ما اضافه كردن عسل براي حفظ مواد موثره و طعم دادن به دمكرده‌ها و جوشانده‌هاي صاف شده و نگهداري آنها براي مدت حداكثر يك ماه است. لازم به ذكر است عسل باعث افزايش جذب مواد موثره گياهي در بدن مي‌شود.

مقدار استاندارد: 500 سي‌سي(ميلي ليتر) دمكرده يا جوشانده صاف شده + 300 گرم عسل

اين مخلوط را روي حرارت ملايم گذاشته (محلول دمكرده قبلا بايد گرم باشد) و عسل را آرام آرام به آن اضافه مي‌كنيم تا در محلول حل شود. سپس از روي حرارت كنار مي‌گذاريم تا سرد شده و در بطري شيشه‌اي تيره رنگ با درب چوب پنبه‌اي نگهداري مي‌كنيم.

توجه: درب بطري چوب پنبه‌اي باشد. بطريهاي با درب پيچي بدليل اينكه شربت‌ها تخمير شده و توليد گاز مي‌كنند و احتمال انفجار را بهمراه دارد.

5- روغن: با دو روش داغ و سرد تهيه مي‌شوند. اندامهاي با بافت سخت‌تر را بهتر است با روش داغ و  اندامهاي نازك را با روش سرد مي‌توانيم تهيه كنيم. مقدار استاندارد: گياه خشك 300 گرم يا گياه تازه 700 گرم + 500 سي‌سي(ميلي ليتر) روغن

الف) روش داغ: روغن و گياه مورد نظر در آرام پزهاي دو جداره(در كاسه شيشه‌اي كه روي قابلمه پرآب قرار داده شده) به مدت 3 تا 5 ساعت حرارت ملايم ببيند. پس از آن داخل توري ريخته (يا دستگاه آبليموگيري به منظور فشرده شدن كامل) تا روغني كه جذب اندام‌هاي گياه شده به طور كامل خارج شود.

ب) روش سرد: روغن و گياه مورد نظر را در يك ظرف شيشه‌اي درب‌دار به مدت 2 هفته در آفتاب يا فضاي گلخانه نگهداري مي‌كنيم(گهگاه ظرف را تكان دهيد) و پس از اين مدت مانند بالا عمل مي‌كنيم.

6- كرم: تنها تفاوت كرم با پماد در اين است كه كرم‌ها داراي آب هستند به همين منظور همراه با فرمول كرم سازي مقداري ماده امولسيون كننده نياز است تا مخلوط چربي و آب دو فاز نشده و همگن شوند.

150 گرم ماده امولسيون كننده + 70 گرم گليسيرين + 80 (سي‌سي) ميلي‌ليتر آب + 70-30 گرم گياه خشك

همه مواد در بخار پز دو جداري (روي حرارت غيرمستقيم) به مدت 3 تا 5 ساعت حرارت داده سپس از روي حرارت برداشته و خوب بفشاريد. سپس بگذاريد كرم سرد بشود و بعد اقدام به پر كردن قوطي مورد نظر نماييد.

در مرحله پر كردن با كاردك ابتدا اطراف ظرف را پر كنيد و بتدريج به وسط بياييد(براي جلوگيري از جايگزيني هوا در قوطي كرم).

7- پماد: پمادها آب ندارند و به اندازه كرم‌ها سريع در آب نفوذ نمي‌كنند.

500 گرم ژله يا پارافين يا موم + 100- 50 گرم گياه خشك

موم را روي حرارت غيرمستقيم نرم كرده بعد از آن گياه را اضافه كرده و 4-3 ساعت حرارت مي‌دهيم پس از آن از روي حرارت برداشته و مي‌فشاريم و تا گرم است درون ظرف را پر مي‌كنيم.

8- كمپرس: روش موضعي بسيار خوبي براي  التيام و ترميم زخم‌ها، صدمات يا كشش‌هاي عضلاني و سر درد است. دمكردها، جوشانده‌ها را گرم كرده و پارچه‌اي از جنس پنبه‌ي كتان يا گازهاي استريل را در آن خوابانده سپس كمي فشار داده و روي محل مورد نظر بگذاريد.

9- مرهم: تفاوت كمپرس و مرهم اين است كه كمپرس حالت محلول را دارد اما مرهم خمير شده گياه است كه آنرا ضماد نيز مي‌نامند. پودر گياه مورد نظر را در كمي آب گرم خمير كرده روي محل مورد نظر قرار داده و روي آنرا با پارچه تميز بپوشانيد.

10- شامپو: 50-30 گرم از گياه مورد نظر را (اگر نسخه تركيبي است روي هم 50-30 گرم) دم كرده يا جوشانده، صاف مي‌كنيم. اگر مو خشك باشد فقط زرده و اگر چرب باشد فقط سفيده و اگر معمولي هر دو قسمت را در محلول مورد نظر آنقدر مي‌زنيم تا كف كند، سپس مو و پوست را با آن ماساژ مي‌دهيم.

11- حمام: روش جديد كه در عطر درماني بيشتر ممطرح مي‌شود و بيشتر از گياهان اسانس‌دار استفاده مي‌كنيم. چون اسانس‌ها خيلي راحت از طريق پوست جذب شده و اثر دارويي خود را مي‌گذارند.

مقدار استاندارد: 100 گرم گياه يا گياهان مورد نظر را با روش مناسب (جوشانده يا دم كرده) صاف كرده و در آب وان مخلوط مي‌كنيم و در آن 10 تا 15 دقيقه آرام مي‌گيريم يا قسمتي كه دچار درد يا كشش شده ماساژ مي‌دهيم.

گردآوری جواد سبحانی

 (مشاور تغدیه ورژیم درمانی چاقی )

مشهد:بین معلم 4و6 روبروی فرش مشهد

تلفن:6064720