اشتباهات رایج در رژیم های غذایی

حذف يكي از وعدههاي¬ غذايي اصل
تغذيه يكي از مهمترين عوامل، جهت ادامه حيات و حفظ سلامت انسان است. پيروي از الگوي غذايي صحيح، ايجاد تنوع در تغذيه و استفاده از گروههاي غذايي اصلي، و تقسيم مواد غذايي مصرفي روزانه به وعدههاي مختلف، گاميمفيد و مؤثر در حفظ سلامت انسان و افزايش مقاومت در برابر بيماريهاست. بعضي از افراد به دلائل مختلف، وعدههاي غذايي اصلي خود را محدود كرده و به جاي 3 وعده غذايي اصلي، از يك يا دو وعده در طول شبانه روز استفاده ميكنند. امروز ثابت شده است كه افزايش تعداد وعدههاي غذايي و كاهش مقدار حجم هر وعده غذا، تأثير بهتري در سلامت انسان دارد. برخي افراد براي پيشگيري از چاقي يا براي كاهش وزن، بعضي از وعدههاي غذايي اصلي را حذف ميكنند. برخي ديگر به علت اشتغال و گرفتاري زياد، وعدههاي اصلي غذايي خود را محدود ميكنند و به جاي 3 وعده يك يا دو وعده غذايي اصلي را به كار ميگيرند. بعضي اشخاص نيز به علت بيحوصلگي، افسردگي تنهايي و دلايل ديگر، رغبتي جهت صرف وقت براي آماده كردن 3 وعده غذا در روز را ندارند. حذف وعدههاي اصلي غذايي، به هر علت و بهانهاي كه باشد صحيح نيست و به سلامت انسان لطمه ميزند. اين قبيل افراد بهتر است به جاي حذف وعدههاي غذايي، سعي در تنظيم برنامه غذايي صحيح و استفاده از مواد مفيد و متنوع در وعدههاي غذايي خود كنند.
 عادت به مصرف مواد شيرين بعد از صرف غذا
برخي از افراد معتقدند براي هضم غذا لازم است از مواد شيرين استفاده شود. اين عادت چنان چه ادامه يابد موجب چاقي و عوارض ناگوار ناشي از آن خواهد شد. پوسيدگي و خرابي دندانها از جمله عوارض آن است كه به علت مصرف مواد شيرين رخ ميدهد، زيرا اسيدي كه از مواد شيرين در دهان حاصل ميشود، به سلامت دندانها لطمه زده و موجب پوسيدگي آنها ميشود. بنابراين براي كمك به هضم غذا و سلامت دستگاه گوارش، پيروي از برنامه غذايي صحيح، حفظ تعادل در تغذيه و عادت دادن دستگاه گوارش به مصرف مواد غذايي داراي باقيمانده بسيار مفيد است و بهتر است به جاي مصرف مواد شيرين بعد از صرف غذا – كه موجب چاقي و عوارض ناشي از آن ميشود – نكات ايمني را براي حفظ سلامت دستگاه گوارش و پيروي از تغذيه صحيح رعايت كنيم. توصيه متخصصان تغذيه به تمام افراد اين است كه از افراط در مصرف مواد شيرين پرهيز كنند و پس از مصرف اين قبيل مواد دندانها را به خوبي شست شو داده و تميز كنند.
  تأثير باورها بر روي تغذيه در بعضي جوامع يا در بين بعضي خانوادهها باورهاي خاصي در مورد تغذيه وجود دارد كه بعضي از اين باورها ممكن است غلط و مضر باشد. اين قبيل باورهاي تغذيهاي، بخصوص در مورد رژيمهاي لاغري شايع است و ميتواند به سلامت افراد لطمههاي زيادي وارد سازد. شناخت اين قبيل باورها و تلاش در تغيير آنها گام مؤثر در بهبود تغذيه جامعه است.
•    يكي از باورهاي غلطي كه در بين برخي افراد شايع است اين است كه نبايد مواد پروتئيني را با مواد نشاسته مصرف كرد. اين باور صحيح نيست؛ زيرا چنانچه مواد پروتئيني به تنهايي و بدون مواد انرژيزا مصرف شود بجاي آن كه صرف رشد، سازندگي و ترميم سلولهاي فرسوده گردد، به مصرف توليد انرژي ميرسد و در نتيجه اختلالات ناشي از كمبود پروتئين ايجاد ميشود. بنابراين پروتئينها در حضور كربوهيدراتها ميتوانند وظيفه اصلي خود را بدن انجام دهند.
•    باور غلط ديگري كه در بين بعضي افراد رواج دارد، آن است كه مصرف صبحانه، انسان را چاق ميكند، پس بهتر است جهت پيشگيري يا درمان چاقي از مصرف صبحانه خودداري كرد. اين باور نيز نه تنها صحيح نيست، بلكه ميتواند به سلامت انسان لطمههاي جدي وارد سازد؛ زيرا وعده صبحانه يكي از مهمترين و ضروريترين وعدههاي غذايي انسان است و به هيچ وجه نبايد حذف شود.
•    باور نادرست ديگري كه در برخي اشخاص به آن معتقدند آن است كه مصرف ترشي همراه غذا موجب سوخت چربيها شده و در نتيجه باعث كاهش وزن و لاغري ميشود. حال آنكه مواد ترش تنها به جذب چربيها كمك ميكند و در نتيجه باعث افزايش جذب چربيها ميشود.
•    بعضي از افراد به اين معتقدند كه مصرف ميوههاي درختي همراه با مواد گياهي كه در زمين ميرويند، مناسب نيست و به سلامت انسان لطمه ميزند و پيرو اين باور نادرست، از مصرف بسياري از مواد غذايي خودداري ميكنند كه اين امر موجب اختلال در سلامت آنان ميشود.
 عادات غذايي غلط در بيماريها
•    به هنگام بيماري در بعضي اجتماعات، عادات غذايي خاصي وجود دارد كه بيشتر آنها براي سلامت انسان مفيد نيست؛ مثلا برخي از افراد به هنگام ابتلا به اسهال، از مصرف آب خودداري ميكنند. اين عادت، خطرناك بوده و ميتواند به علت از دست رفتن آب بدن و جبران نشدن آب از دست رفته، حتي منجر به مرگ، بخصوص در كودكان و افراد مسن شود.
•    همچنين در بيماريهاي عفوني و تب دار بعضي ممنوعيتهاي غذايي مرسوم است كه ميتواند موجب سوء تغذيه و تشديد بيماري شود و به اين ترتيب به سلامت انسان لطمه وارد آورد. مثلا بسياري از افراد به هنگام سرما خوردگي از مصرف مركبات و برخي ميوههاي ديگر خودداري ميكنند و يا از مصرف سبزي امتناع ميورزند. همچنين در دوران سرما خوردگي برخي از اشخاص ماست را از برنامه غذايي خود حذف ميكنند. مصرف ميوه و سبزي به علت دارا بودن ويتامين و مواد معدني، موجب افزايش مقاومت بدن در برابر بيماريها شده و به بهبود بيماري و حفظ سلامت انسان كمك مينمايد. ماست از منابع بسيار خوب پروتئين محسوب ميشود و پروتئين در حفظ مقاومت و افزايش قدرت ايمني بدن در برابر عفونتها مؤثر است در ضمن ماست از منابع خوب كلسيم، فسفر و ويتامينهاي گروه B ميباشد. بنابراين مصرف آن مفيد است البته ميوههاي ترش و نيز ماست ترش ممكن است موجب تحريك قسمتهاي فوقاني دستگاه تنفسي شود و در نتيجه ايجاد سرفه نمايد، بنابراين بهتر است به هنگام سرماخوردگي از مصرف ميوههاي ترش و ماست مانده پرهيز شود.
     بعضي از افراد تصور ميكند تمايل و رغبت  بسیار  به مصرف برخي مواد غذايي به علت نياز آنها به اين مواد است. مثلا اگر فردي تمايل فراوان به مصرف شيريني داشته باشد، بدنش به شيريني نيازمند است و يا اگر شخصي رغبت زياد به خوردن غذاهاي شور و پر نمك داشته باشد، اين به علت احتياج بدن به نمك است. حال آنكه به جز در برخي موارد مانند احساس تشنگي كه نشانگر كمبود آب بدن و نياز به آب است، اكثرا عادات غذايي، شكل دهنده تمايل و رغبت فرد به مصرف بعضي مواد خوراكي است.
     چنانچه در دوران طفوليت، كودك را عادت به مصرف بعضي مواد غذايي بدهيم، در بزرگسالي و يا تا پايان عمر نيز بطور معمول اين عادت با او خواهد ماند . بنابراين بازنگري عادات غذايي و بررسي اين عادات از نظر تأثيري كه در سلامت انسان دارند، بسيار ضروري است. عادات غذايي از مهمترين عوامل در شكل گيري الگويي غذايي ميباشد و ميتواند موجب حفظ سلامت انسان شده و يا بر عکس  فرد راد معرض  اختلالات قرار دهد .
     عادات غذايي، قابل تغيير هستند و ميتوان آنها را تغيير داد و عاداتهاي صحيح و مناسب را جانشين آنها كرد.

     انواع روغنها  :
     روغنها  در دسته بندی های متفاوتی دارند مانند روغنهای جامد و مایع روغنهای اشباع شده و غیر اشباع  روغنهای مخصوص سرخ کردنی و روغنهای سالاد و روغنهای شیرینی پزی  دسته بندی می شوند .اما بایدهمیشه در نظر داشته که جدای از خواص آنها نتمامی آنها به یک اندازه کالری داشته و مصرف زیاد آنها  باعث اضافه وزن خواهند شد .
روغنها در بدن نقش بسیار مهمی دارند که سلولها بدون آنها قادر به ادامه حیات خواهند بود .
روغن قابل رویت فقط روغنی استه که به غذا افزوده می شود یا روی گوشت به چشم می خورد که بخش کوچکی از روغن و چربی مواد غذایی میباشد . روغن غیر قابل رویت قسمت عمده ای از کالری را تشکیل میدهد که شامل موارد ذیل است : هنگامی که ما غذایی را سرخ می کنیم حتی بعد از جدا کردن روغن در صافی کمتر از نصف آنرا جدا کرده و مابقی در داخل ماده غذایی باقی خواهد ماند .
گوشتها داخل بافت خود دارای مقدار زیادی روغن و چربی هستند که امکان جدا کردن آن وجود ندارد . به ترتیب چربترین گوشت :  گوشت گوسفند خصوصا بره است . سپس گوساله و  در انتها مرغ و ماهی است .
مغزها ( دانه ها و هسته ها) دارای مقادیر بسیار زیاد روغن هستند و دارای کالری فراوان و چاق کنندگی زیادی هستند .
همانطور که قبلا ذکر گردید از نظر چاق کنندگی روغنها هیچ گونه تفاوتی با یکدیگر ندارند اما به هرحال در مقادیر کم مورد نیاز بدن هستند با در نظر گرفتن سلامتی بهترین روغن ها  در ابتدا روغن ماهی سپس روغن زیتون و هسته انگور می باشند  بعد از این چند مورد همیشه در انتخاب روغن مناسب باید دقت فراوان نمود جهت تهیه روغن باید مناسب ترین انتخاب شود از روغنهای جامد و هیدروژنه  به دلیل رسوب در دیواره عروق باید اجتناب نمود .مصرف آنها باعث سکته و دیگر بیماریها خواهد شد . روغنها حیوانی مانند روغن زرد- کره حیوانی – روغن پیه یا دنبه باعث افزایش چربی خون  و کلسترول و بیماریهای قلبی خواهد گردید .
کلسترول ماده ای است که فقط در منابع حیوانی وجود دارد و در هیچ روغن گیاهی به چشم نمی خورد البته این را در نظر داشته باشید که عدم وجود کلسترول ربطی به چاقی یا لاغری نداشته و فقط بیماریهای مربوط به آنرا موجب می شود .
روغنهایی مانند روغن زیتون را تا حد امکان حرارت ندهید چون در حرارتهای بالا خطرناک و سرطانزا خواهد شد .در صورت نیاز فقط در حد سر تف باشد .