پروتئین

مولکول پروتئین از واحدهایی به نام اسید آمینه (قطعات سازنده پروتئین) تشکیل شده است. اسیدهای آمینه از کربن، هیدرژن، اکسیژن و نیتروژن تشکیل شده اند. نیتروژن عنصر اصلی ساختمان پروتئین می باشد؛ بنابراین وقتی از مقدار پروتئین مورد نیاز بدن صحبت می شد، در واقع ، منظورمیزان نیتروژن لازم برای ساخت پروتئین مورد نیاز برای بدن می باشد تا این مولکولها بتواند اعمال طبیعی خود را انجام دهند.عملکرد پروتئین در بدن:
• شرکت در ساختمان آنزیم ها، هورمونها و آنتی بادیها
• عضو مهم ساختمان بدن
• ساخت سلولهای جدید و...

بدن قادر به ساخت برخی از اسیدهای امینه نمی باشد، این دسته از اسیدهای آمینه، اسیدهای آمینه ضروری نامیده شده و می بایست از طریق مواد غذایی تامین گردند. پروتئین ها با توجه به میزان اسید امینه ضروری که در ساختمانشان موجود می باشد از لحاظ کیفیت متفاوت می باشند.پروتئین های حیوانی حاوی تمام اسیدهای آمینه ضروری می باشند، به همین دلیل از آنها به عنوان پروتئین های دارای کیفیت بالا یا پروتئین های کامل نامبرده می شود. از طرف دیگر، کمبود یک یا چند اسید امینه بطور کلی درپروتئین های گیاهی دیده می شود، به همین دلیل است از آنها به عنوان پروتئین های گیاهی ناکامل نامبرده می شود.با وجود آنکه پروتئین های حیوانی کامل می باشند، ولی با توجه به محتوای بالای چربی اشباع و کلسترول در آنها، می بایست با دقت و وسواس بیشتری مصرف شوند. از طرف دیگر، با مصرف ترکیبی از فراورده های گیاهی (برنج + لوبیا و ...) می توان کیفیت پروتئین های گیاهی را بهبود بخشید؛ و با توجه به این موضوع که غذاهای گیاهی چربی اشباع کمی داشته و فاقد کلسترول می باشند، می توان یک رژیم سالم را طراحی نمود.

رژیم های پر پروتئین

هر چند یک تعریف استانداردی برای رژیم های پر پروتئین نداریم ، ولی رژیمی که 25% یا بیشتر از کالری دریافتی روزانه را به پروتئین اختصاص دهد ، رژیم پر پروتئین در نظر گرفته می شود.از انواع این رژیمها میتوان به رژیم دکتر اتکینز و قلمرو(the zone) اشاره کرد.

رژیم اتکینز

این رژیم که یک رژیم کم کربوهیدرات و پر پروتئین می باشد، بر این اساس که غذاهای حاوی کربو هیدرات سبب ترشح انسولین و انسولین اضافی خود سبب گرسنگی ، وخوردن بیشتر و چاقی می شود پایه گذاری شده است.در این رژیم خوردن غذاهای حاوی پروتئین بالا( گوشت،تخم مرغ، لبنیات پر چرب و ...) به دلخواه و آزاد ، در حالیکه غلات ، میوه ها و سبزیها محدود می باشند.از عوارض این رژیم می توان به ، آزردگی معده (یبوست،تهوع)، سردرد و بوی مخصوص و بد تنفس و تعریق (عدم استفاده صحیح بدن از چربیها منجر به تولید مقادیر زیادی کتون می شود) ، از دست دادن مایعات بدن( یکی از دلایل کاهش وزن با این رژیم). و از محاسن این رژیم ،خوردن غذاهای پر چرب موجب سیری زودرس و در نهایت دریافت کالری کمتر می شود.

 

گردآوری :

جواد سبحانی

مشاور تغذیه  و رژیم درمانی

تلفن :6064720