قرص هاي ال . دي و اچ . دي (ضد بارداری)
قرص هاي «ال . دي » و «اچ . دي » ضد بارداری
داروهای هورمونیا یکی از عوامل اصلی اضافه وزن هستند
يكي از روشهاي مطمئن در پيشگيري از بارداري ، مصرف قرص هاي خوراكي تركيبي است ، كه به دو شكل ال .دي ، و اچ دي در بسته هاي ۲۱ عددي در دسترس عموم مي باشد . مقدار هورمونهاي استروژن و پر وژسترون قرص هاي اچ .دي بيشتر از قرص هاي ال .دي است .
مزايا
- كاهش ميزان بيماريهاي التهابي لگن
- كاهش ميزان كيست خوش خيم و سرطان تخمدان
- كاهش ميزان غدد خوش خيم پستان
- كاهش ميزان خونريزي قاعدگي و در نتيجه جلوگيري از كم خوني و رفع قاعدگي درد ناك
- پيشگيري از حاملگي خارج از رحم
طريقه مصرف
هر بسته حاوي ۲۱قرص مي باشد . اولين قرص را از روز پنجم قاعدگي آغاز نماييد. در صورت اتمام خونريزي و يا ادامه خونريزي ، در هر دو حال روزانه يك قرص مصرف كنيد، تا بسته قرص تمام شود. بهتر است قرص را پس از شام و پيش از خواب ميل نماييد تا عوارض گوارشي ايجاد نكند. پس از اتمام بسته قرص، هفت روز كامل قرص نخوريد و در روز هشتم بسته بعدي را بدون توجه به روز شروع قاعدگي آغاز نماييد. چنانچه تا هفت روز قاعدگي رخ نداد ، به مركز بهداشتي – درماني يا پزشك مراجعه كنيد.
در صورت فراموش كردن مصرف قرص
- چنانچه يك شب مصرف قرص را فراموش كرديد ، تا نوبت مصرف قرص بعدي به محض ياد آوردن، يك قرص ميل كنيد
- چنانچه دو شب پشت سر هم مصرف قرص را فراموش كرديد ، در دو شب بعدي، هر شب به جاي يك قرص دو قرص ميل كنيد و تا آخر بسته مجدداً هر شب يك قرص مصرف نماييد و علاوه بر آن، همزمان از روش پيشگيري ديگري مثل كاندوم استفاده كنيد .
- چنانچه سه شب يا بيشتر مصرف قرص را فراموش كرديد ، از مصرف بقيه قرص ها خودداري نموده ، تا شروع قاعدگي از روش ديگري استفاده كنيد. سپس از روز پنجم قاعدگي بسته جديد را آغاز كنيد.
نكات مهم :
- اثر قرص پيشگيري از بارداري يك هفته پس از شروع اولين بسته قرص ظاهر مي شود . در صورت انجام نزديكي در اين فاصله ، بايد علاوه بر مصرف قرص از روش ديگري ، مثل كاندوم ، استفاده كرد .
- قرص ها را بصورت نا پيوسته ، مثلاً يكماه در ميان يا دو ماه در ميان مصرف نكنيد .
در موارد زير همزمان با مصرف قرص احتمال حاملگي وجود دارد :
- ابتلا به اسهال و استفراغ شديد
- مصرف داروهاي ضد سل و يا ضد تشنج
- مصرف آنتي بيوتيكهايي ،مثل آمپي سيلين و تتراساسكلين
در هر يك از موارد فوق همزمان با مصرف قرص بايد از يك روش پيشگيري ديگر ، مثل كاندوم ، استفاده كرد .
قرص هاي پيشگيري از بارداري براي چه افرادي مناسب تر است ؟
- خانم هايي كه خواهان يك روش مطمئن قابل برگشت پيشگيري از بارداري هستند .
- خانم هايي كه قاعدگي منظم و دردناك دارند .
- خانم هايي كه در سال هاي اول ازدواج به سر مي برند .
موارد منع مصرف
موارد منع مصرف قرص بارداری
- حاملگي يا احتمال آن
- سرطان پستان
- خونريزي هاي نا شناخته رحمي
- بيماريهاي قلبي – عروقي
- اختلالات خوني
- افزايش چربيهاي خون
- بيماري هاي كبدي و كيسه صفرا
- فشار خون
- سردرد هاي ميگرني
- بيماريهاي قند
- صرع
- افسردگي شديد
- خانم هاي سيگاري چاق بالاي۳۵سال سن كه بيش از پنج نخ سيگار در روز مصرف مي كنند، بهتر است از روش ديگري استفاده كنند .
نکات مهم در مصرف قرص ضد بارداری:
- وجود لکه بيني همزمان با مصرف مرتب قرص ، به مدت ۲ تا ۳ ماه اهميتي ندارد . در صورت تداوم بيشتر بايد به پزشک مراجعه کرد .
- علائمي مانند تهوع ، استفراغ و سردرد همراه با مصرف قرص به تدريج پس از ۲ تا ۳ ماه برطرف مي شود . براي پيشگيري از اين عارضه بهتر است قرصها را پس از شام و قبل ازخواب مصرف کرد . ( در صورت تداوم علائم تهوع و استفراغ مي توان همراه با قرصهاي پيشگيري ، از قرصهاي ويتامين ( ب - B6 ) به مدت محدود استفاده کرد ) .
- در مدتي که قرص مصرف مي شود ، حجم خون قاعدگي به نسبت قبل از مصرف ، کاهش مي يابد که در صورت کم شدن بيش از حد و لکه بيني يک در ميان و يا قطع کامل ، بايد به پزشک مراجعه کرد .
- براي مصرف قرص LD محدوديت سني وجود ندارد و مي توان آن را تا سن ۴۵ سالگي و حتي بيشتر تحت نظارت و کنترل ادامه داد . ليکن در مواردي نظير فشار خون کنترل نشده و مصرف سيگار و غيره توصيه مي شود که مصرف قرص به سن کمتر از ۳۵ سال محدود گردد و در سنين بالاتر افراد بايد پس از مشاوره از روشهاي ديگري استفاده کنند .
قرص هاي تري فازيك (سه مرحله اي ) ضد بارداری
يكي از روشهاي موثر و قابل برگشت پيشگيري از بارداري ، مصرف قرص هاي خوراكي تري فازيك مي باشد . اين قرص ها به دليل داشتن مقادير متفاوتي هورمون داراي سه رنگ متفاوت مي باشند و بايستي از نقطه شروع به طور مرتب مصرف گردند .
مزايا :
- جلوگيري از حاملگي خارج از رحم
- كاهش كيست خوش خيم تخمدان
- كاهش ميزان سرطان تخم دان
- كاهش ميزان غدد خوش خيم پستان
- كاهش خونريزي قاعدگي
- جلوگيري از كم خوني
- رفع قاعدگي درد ناك
- كاهش ميزان بيماريهاي التهابي لگن
طريقه مصرف
بسته هاي قرص تري فازيك داراي ۲۱عدد قرص مي باشد. بايد مصرف اين قرص ها را تحت نظر ماما يا پزشك شروع نمود و از مصرف خود سرانهء آنها پرهيز نمود. اولين قرص را از اولين روز قاعدگي آغاز كنيد و روزانه يك قرص تا ۲۱روز ميل نماييد . پس از پايان بسته قرص ، هفت روز كامل قرص نخوريد . در روز هشتم ، بسته بعدي قرص را بدون توجه به روز شروع قاعدگي آغاز نماييد و چنانچه تا هفت روز خونريزي قاعدگي رخ نداد ، به مركز بهداشتي يا پزشك مراجعه نماييد .
در صورت فراموش كردن مصرف قرص
- چنانچه پيش از۱۲ساعت از زمان هميشگي ، خوردن قرص را به ياد آوريد ، بلافاصله يك قرص مصرف كنيد .
- چنانچه بعد از ۱۲ساعت به ياد آورديد كه يك قرص يا بيشتر را فراموش كرده ايد ، مصرف بقيه قرص ها را ادامه داده و قرص هاي فراموش شده رامصرف نكنيد . در عوض به منظور پيشگري از بارداري نا خواسته حتماً به طور همزمان با مصرف بقيه قرص ها از روش ديگري ، مثل كاندوم ، استفاده كنيد .
نكات مهم :
- اثر اين قرص ها در پيشگيري از حاملگي يك هفته پس از شروع اولين بسته قرص ظاهر مي شود و چنانچه در اين فاصله نزديكي صورت گيرد ، علاوه بر مصرف قرص از يك روش پيش گيري ديگر ، مثل كاندوم ، استفاده كنيد
- قرص ها را به صورت نا پيوسته – مثلاً ، يك ماه در ميان يا دو ماه در ميان مصرف نكنيد .
توجه كنيد كه در موارد زير احتمال حاملگي همزمان با مصرف قرص ها افزايش مي يابد و بايستي از روش ديگري همزمان با مصرف قرص ها استفاده كرد :
- مصرف نا مرتب قرص ها
- ابتلا به اسهال و استفراغ شديد
- مصرف آنتي بيو تيك ها – مثل آمپي سلين ، تتراسايكلين
- مصرف داروهاي ضد سل و ضد تشنج
قرص هاي تک هورمونی ( دوران شير دهي ) ضد بارداری
يكي از روشهاي مناسب جهت پيشگيري از بارداري در مادران شيرده قرص هاي لاينسترنول مي باشد ، كه ترجيحاً بهتر است در شش ماه اول پس از زايمان مصرف شوند ، به اين شرط كه شير خوار به جز شير مادر از هيچ نوع نوشيدني يا غذاي ديگري (حتي آب ) استفاده نكند . بايد دانست كه مصرف قرص شيردهي (لاينسترنول ) ترشح شير را كاهش نمي دهد .
طريقه مصرف
هر بسته قرص شير دهي حاوي ۲۸عدد قرص مي باشد كه شروع آن از 45 روز پس از زايمان يا نخستين روز قاعدگي است . چنانچه بيش از ۴۲ روز از زايمان گذشته، ولي قاعدگي شروع نشده باشد ، بايد از حامله نبودن مادر اطمينان حاصل كرد .
روزانه در ساعت معين (مثلاً ، ساعت ۱۰صبح ) يك قرص ميل نماييد . پس از پايان يك بسته ، بلافاصله در روز بعد مصرف اولين قرص از بسته جديد را آغاز كنيد . در طول مدت مصرف قرص ها ممكن است قاعدگي قطع شده يا لكه بيني وجود داشته باشد ، كه بايستي بدون توجه به اين حالت ، قرص ها را همچنان در ساعتي معين ميل نمود . در صورت شروع خونريزي قاعدگي نيز بايد مصرف قرص ها را ادامه داد .
در صورت فراموش كردن مصرف قرص
چنانچه كمتر از سه ساعت از زمان هميشگي مصرف قرص گذشته باشد ، در همان لحظه به خاطر آوردن ، قرص فراموش شده را مصرف كرده و سپس قرص هاي بعدي را در همان زمان هميشگي ميل نماييد .
چنانچه بيش از سه ساعت از زمان هميشگي مصرف قرص گذشته باشد ، در همان لحظه به خاطر آوردن ، قرص فراموش شده را مصرف كرده و سپس قرص هاي بعدي را در همان زمان هميشگي ميل نماييد . به علاوه ، دو روز نزديكي نداشته باشيد و يا جهت اطمينان در اين دو روز از كاندوم استفاده كنيد .
نكات مهم
در موارد زير همزمان با مصرف قرص شيردهي احتمال حاملگي وجود دارد :
- ابتلا به اسهال و استفراغ
- مصرف آنتي بيوتيكها
- مصرف داروهاي ضد تشنج
- مصرف مسكن ها
در هر يك از موارد فوق ، هممزمان با مصرف قرص هاي شيردهي بايد از يك روش پيشگيري ديگر ، مثل كاندوم ، استفاده كرد .
موارد منع مصرف قرص هاي دوران شيردهي :
- حاملگي
- بيماري شديد کبدي يا سابقه بيماري کبدي ( در صورتي که نتايج آزمايشات کبدي به وضعيت طبيعي برنگشته باشد . )
- سرطان پستان و کليه سرطانهاي وابسته به هورمون
- خونريزي رحمي با علت ناشناخته
- سابقه حاملگي خارج از رحم
عوارض قرصهاي ضدبارداري
عوارض قرصهاي ضدبارداري
- تهوع و استفراغ
- افزايش وزن
- سردرد و سرگيجه : به ندرت گرگرفتگي ، تحريک پذيري و افسردگي با مصرف قرص ديده مي شود که بايد در اين صورت نوع قرص تعويض گردد و يا از روش ديگري براي پيشگيري از حاملگي استفاده کرد .
- حساسيت پستانها
- لکه بيني
- لکه پوستي
- ازدياد فشار خون : افزايش فشار خون در افراد مسن بيشتر است ، لذا تجويز قرصها از ۳۵ سالگي به بالا با احتياط صورت مي گيرد . ازدياد جزئي فشار خون بدون علامت بوده و قابل تحمل است ، ولي در ادامه مصرف قرص ، با علائمي چون سردرد ، خستگي ، عصبانيت ، بي خوابي ، طپش قلب و خونريزي از بيني نمايان مي شود .
- مصرف قرصهاي ضدبارداري ممکن است احتمال ايجاد لخته هاي خوني را در بعضي از افراد افزايش دهد .
- در بررسي نمونه ها هيچگونه افزايش در بروز سرطان پستان ، تخمدان ، رحم ، گردن رحم و مهبل مشاهده نشده است . لذا قرصها سرطان زا نيستند .
- مصرف قرص در زن سالم به هيچ وجه موجب پيدايش بيماري قند درهنگام مصرف يا پس از قطع قرص نمي شود . ولي ممکن است در زنان مبتلا به بيماري قند موجب تشديد بيماري شود . اثرات سوء حاملگي در زن مبتلا به بيماري قند به مراتب شديدتر و خطرناکتر از قرصها است .
- اگر در زني که قرصهاي خوراکي پيشگيري از حاملگي استفاده مي کند ، ترشح شير پيدا شود بايد از روشهاي ديگر پيشگيري از حاملگي استفاده کند واگر ترشح شير ادامه يابد و به خصوص اگر اختلالات بعدي در عادت ماهانه پيدا شود ، زن براي انجام يک معاينه کلي بايد به پزشک مراجعه نمايد .
طول مدت مصرف :
مصرف قرصهاي خوراکي پيشگيري از حاملگي در زناني که سالم هستند ، ممکن است چند سال ادامه پيدا کند و ترک دوره اي آنها توصيه نمي شود . قرص خوراکي پيشگيري از حاملگي در زنان بالاي ۴۰ سال بايد با احتياط تجويز شود .
علائم هشدار دهنده :
در صورتي که هنگام مصرف قرص ضدبارداري علايمي مانند سرفه همراه با خلط خوني ، تنگي نفس ، احساس فلجي يک طرفه بدن يا دست و پا ، تورم يا درد غيرعادي در پاها ، سردرد شديد يک طرفه ، کوري گذرا ، درد سينه اي و شکمي و زردي پوست يا چشمها مشاهده شد ، بايد به پزشک مراجعه کنيد .
كاندوم
يكي از روشهاي پيشگيري از بارداري كاندوم (پوشش يا غلاف ) است كه توسط مردان مورد استفاده قرار مي گيرد و از وارد شدن مايع مني به داخل مجراي تناسلي زن جلوگيري مي كند . اين وسيله از پلاستيك نازك تهيه شده و از قابليت ارتجاعي زيادي برخوردار مي باشد .
مزاياي كاندوم
- يكبار مصرف است .
- نقش بسزايي در درمان انزال زود رس مردان دارد .
- در جلوگيري از بيماريهاي مقاربتي ، از جمله ايدز ، مؤثر است .
- قدرت نعوظ را در افراد مسن يا كساني كه اعمال جراحي قسمت تحتاني شكم داشته اند ، حفظ مي كند
- در زماني كه نسبت به اسپرم همسرشان حساسيت و آلژي دارند ، نقش حفاظتي دارد .
- به دليل كاهش انتقال بيماريهاي مقاربتي ، خطر ابتلاي زنان را به سرطان دهانه رحم كاهش مي دهد .
طريقه مصرف
- پيش از شروع نزديكي ، بايد كاندوم را بر روي آلت در حال نعوظ كشيد زيرا ترشحاتي كه مردان پيش از انزال كامل دارند ، حاوي سلول نطفه بوده و از اين رو ممكن است باعث ايجاد حاملگي شود.
- بايد كاندوم را طوري استفاده كرد كه فضاي خالي كوچكي در انتهاي آن باقي بماند تا مايع مني در آن جمع شود .
- كاندوم بايد تمامي طول آلت تا قاعده را بپوشاند .
- بلافاصله پس از انزال ، در حالي كه هنوز در حالت نعوظ قرار دارد ، بايد براي خارج نمودن كاندوم اقدام نمود . عمل خروج بايستي با گرفتن لبه كاندوم صورت گيرد تا از سر خوردن كاندوم و نشت مني جلوگيري شود .
نكات مهم
- هر كاندوم را بايد يكبار مورد استفاده قرار داد و پس از مصرف از بين برد .
- دقت كنيد كه كاندوم سوراخ نباشد و يا در اثر تماس با ناخن يا اجسام ديگر نيز پاره نشود .
- قبل از استفاده از كاندوم به تاريخ پايان مصرف آن توجه كنيد و از كاندومهاي شكننده و چسبناك كه احتمال پاره شدن دارند ، استفاده نكنيد .
- كاندوم را از حرارت ،نور و رطوبت دور نگه داريد ، زيرا اين عوامل احتمال پارگي يا سوراخ شدن آن را افزايش مي دهد .
- در صورت پاره شدن كاندوم در حين مقاربت ، مقاربت را بلافاصله متوقف كرده و از كاندوم جديدي استفاده نماييد .
- چنانچه پس از مقاربت متوجه شديد كه كاندوم سوراخ يا پاره بوده و احتمال بروز حاملگي نا خواسته وجود دارد ، هر چه سريعتر – ترجيحاً صبح روز بعد – به مراكز بهداشتي –درماني يا پزشك مراجعه كنيد . در صورت عدم دسترسي به پزشك يا مراكز فوق ، به طريقه زير عمل كنيد :
ابتدا ۲قرص اچ دي ، را يكجا خورده و ۱۲ ساعت بعد ۲ قرص اچ دي ، ديگر مصرف كنيد و يا ۴ قرص ال دي ، را يكجا خورده و پس از ۱۲ ساعت ۴قرص ال دي ، ديگر ميل نماييد .
لازم به ذكر است براي استفاده از اين روش حداكثر تا ۷۲ساعت (سه روز ) پس از نزديكي مشكوك مهلت داريد . هر چه زودتر خوردن قرص را شروع كنيد تا شانس حاملگي نا خواسته كمتر شود . دقت كنيد كه اين روش را نبايد به طور دائم به عنوان يك روش پيشگيري از بارداري استفاده كنيد . بروز حالت تهوع و استفراغ در اين روش امري طبيعي است . در اين صورت مي توانيد از داروهاي ضد تهوع استفاده نماييد .
آي . يو . دي
آي . يو .دي وسيله كوچكي از جنس پلاستيك است كه گاه در بدنه آن مس يا هورمون نيز تعبيه شده است. كاربرد اين وسيله روشي مطمئن ، مؤثر و طولاني مدت براي پيشگيري از بارداري مي باشد .
آي .يو . دي براي چه افرادي مناسب تر است ؟
- خانم هاي شيرده
- خانم هايي كه تمايلي به استفاده از روشهاي هورموني ندارند و يا به دليل بيماري در استفاده از روشهاي ديگر پيشگيري از بارداري مشكل دارند .
- خانم هايي كه ترجيح مي دهند روشي را انتخاب كنند كه نياز به مصرف روزانه يا استفاده براي هر بار نزديكي نداشته باشد .
- خانم هايي كه تعداد فرزندانشان كافي است ، ولي تمايلي به استفاده از روش بستن لوله ها ندارند.
- خانم هايي كه حداقل يكبار زايمان كرده و به يك روش موثر و مناسب احتياج دارند .
عوارض
- افزايش حجم و مدت خونريزي قاعدگي ، كه معمولاً پس از چند دوره قاعدگي بر طرف شده به حالت قبل باز مي گردد.
- خروج خود به خود آي . يو. دي ، كه بيشتر در ماه اول در جا گذاري آي . يو . دي ويا پس از زايمان ديده مي شود .
- عفونت لگن و دستگاه تناسلي
مزايا
- در مقاربت زن و شوهر دخالتي ندارد .
- نياز به ياد آوري روزانه ندارد .
- اثرات زيان باري بر حاملگي هاي بعدي ندارد .
- بلافاصله پس از برداشتن آي. يو.دي ، حاملگي به طور طبيعي اتفاق مي افتد .
موارد منع مصرف
- خونريزي هاي نا شناخته رحمي
- بيماريهاي انعقادي خون
- نا هنجاريهاي مادر زادي رحمي
- سرطان هاي دستگاه تناسلي
- عفونت هاي لگني
- حاملگي و يا مشكوك بودن به حاملگي
- سابقه بيماريهاي قلبي
- سابقه حاملگي خارج از رحم
- قاعدگي طولاني توأم با كم خوني
- خونريزي هاي شديد و دردناك به هنگام قاعدگي
زمان مناسب براي گذاشتن آي . يو . دي
- در روزهاي دوم تا پنجم قاعدگي
- شش هفته پس از زايمان
- بلافاصله پس از سقط هاي كمتر از سه ماه بارداري
- شش هفته پس از سقط هاي بالاتر از سه ماه بارداري
مراقبت هاي لازم پس از گذاشتن آي .يو . دي
- در ماه اول گذاشتن آي. يو . دي بايد از روشهاي پيشگيري ديگري به طور همزمان استفاده كرد.
- جهت كنترل و معاينه بايستي يك ماه بعد ، سه ماه بعد و سپس سالي يكبار به مركز بهداشتي يا پزشكي مراجعه نمود .
- در خانم هايي كه در طول سه سال اخير آزمايش سرطان دهانه رحم (تست پاپ اسمير ) انجام نداده اند، انجام اين آزمايش ضروري است .
- تعويض آي . يو . دي پس از پايان مدت زمان اثر آن ضروري است .
روشهاي طولاني مدت جديد ضد بارداری
نورپلانت ( کپسولهاي کاشتني )
در حال حاضر زنان در نواحي مختلف دنيا مي توانند از چند روش جديد طولاني اثر پيشگيري از حاملگي که از يک ماه تا ۵ سال مؤثر است هم استفاده کنند .
دو تا از مهم ترين اين روشها عبارتند از : نورپلانت ( کپسولهاي کاشتني ) و آمپولهاي تزريقي.
نورپلانت متشکل از ۶ کپسول است که در زير پوست بازو در قسمت داخلي تحتاني يا فوقاني کاشته مي شوند ، ۶ کپسول است که به تدريج هورمون آزاد مي کنند و بمدت ۵ سال مؤثر است . نوع ديگر آن دو کپسول است که در فنلاند تائيد شده است و حداقل سه سال از حاملگي پيشگيري مي کند . اين روش در بسياري از کشورهاي دنيا از جمله ايران مورد استفاده است .
نورپلانت حداقل بمدت ۵ سال مؤثر است . نورپلانت يک روش قابل برگشت است و ۲۴ ساعت بعد از برداشتن آن تخمک گذاري به صورت قبل ( طبيعي ) برمي گردد و ۷۶ درصد زناني که از اين روش استفاده کرده اند در انتهاي سال بعد از برداشتن حامله شده اند . در بسياري از کشورها به عنوان روش پيشگيري از حاملگي تأييد شده است . اين کپسولها غير قابل جذب هستند و بتدريج زيرپوست هورمون آزاد مي کنند .
مزاياي استفاده از نورپلانت :
- استفاده از آن راحت است .
- تا ۵ سال از بارداري پيشگيري مي کند .
- اختلالي در فعاليتهاي عادي فرد ، تمايلات جنسي يا تماس جنسي بوجود نمي آورد .
- هيچگونه محدوديت سني در استفاده از آن وجود ندارد .
- زناني که در نزديک سن يائسگي هستند ، مي توانند از اين روش استفاده کنند .
- تأثيري بر شيردهي ندارد . خانمهايي که در حال شيردادن هستند مي توانند از اين روش ۶ هفته پس از زايمان استفاده کنند .
- روشي است که ارتباطي به مقاربت ندارد نياز به هيچگونه اقدامي قبل از تماس جنسي ندارد .
موارد منع مصرف نورپلانت :
- در زناني که از داروهاي ضد انعقادي مصرف مي کنند .
- بيماري کبدي و زردي
- خون ريزيهاي رحمي با دليل ناشناخته
- اختلالات خوني
- حاملگي يا شک به آن ( نظير عقب افتادن قاعدگي ) .
- بيماري هاي عروقي مغز و بيماريهاي مغز و بيماريهاي قلبي - عروقي .
- سرطان پستان و ساير سرطانهاي وابسته به هورمون .
- چنانچه زوجين تنها براي مدت کوتاهي مايل به پيشگيري از حاملگي هستند .
عوارض جانبي نورپلانت :
اکثر عوارض جانبي شناخته شده جدي نيستند و نمي توان بروز اين عوارض را صرفاً به دليل استفاده از نورپلانت دانست . شايعترين اين عوارض تغيير در الگوي خونريزي قاعدگي است .
اين تغييرات شامل تغيير در فاصله بين خونريزيها ، افزايش مدت و مقدار خونريزي عادت ماهانه و لکه بيني است .
اين بي نظمي ها و به طور کلي اکثر عوارض نورپلانت ، به تدريج و به مرور زمان ( در فاصله ۶ تا ۱۲ ماهگي ) کاهش يافته و پس از سال دوم بسيار کمتر اتفاق مي افتند ، اما مي توانند در هر زمان ايجاد شوند .
غير از اختلالات قاعدگي از ديگر عوارض نورپلانت به ترتيب شيوع مي توان به موارد زير اشاره نمود :
سرگيجه و حالت تهوع ، سردرد ، تغييرات خلق ، تغيير اشتها ، تغيير وزن ، جوش صورت ، تاري ديد ، درد در قسمت سينه ، کاهش ميل جنسي ، کم خوني ،حساسيت در پستان ، پرمويي ، التهاب پوست .
زمان کاشتن :
- در هفت روز اول قاعدگي
- بلافاصله پس از سقط يا در هفت روز اول پس از سقط .
- اگر شيردهي وجود دارد ، نورپلانت را مي توان ۶ هفته پس از زايمان کاشت .
- اگر شيردهي وجود ندارد ، نورپلانت را تا حداکثر ۴ هفته پس از زايمان بايد کاشت .
نحوه کاشتن و برداشتن :
کاشتن نورپلانت با بي حسي موضعي و ايجاد شکاف کوچکي در زير پوست بازو و تحت شرايط استيريل انجام مي شود و اين عمل جراحي کوچک حدود ۱۰ دقيقه طول مي کشد و نياز به بخيه ندارد . برداشتن آن هم ۱۰ تا ۱۵ دقيقه طول مي کشد .
- در محل بي حسي براي يک يا دو روز ممکن است قدري التهاب يا گرمي ايجاد شود .
- بانداژي که پس از کاشتن کپسول انجام شده است ، پس از سه روز برداشته شده و برداشتن گاز و چسب محل کاشت پس از ۵ روز بايد انجام شود .
- محل کاشتن تا سه روز خشک نگه داشته شود .
- اختلالات قاعدگي ممکن است ايجاد شود ولي دليل بر عدم پيشگيري از حاملگي نيست .
- اولين ويزيت يک هفته پس از کاشتن کپسول و ويزيت هاي بعدي به ترتيب سه ماه و شش ماه بعد است وسپس سالي يکبار بايد ويزيت گردد .
- خارج کردن کپسولها پس از ۵ سال ضروري است . قبل از اين مدت نيز هر موقع که فرد بخواهد بايد کپسولها را خارج کرد .
- احتمال بارداري پس از ۳ ماه از برداشتن نورپلانت ۴۰٪ و پس از ۲۴ ماه ۹۰٪ مي باشد .
در صورت مشاهده موارد زير بايد به پزشک مراجعه کرد :
- خارج شدن يکي از کپسولها .
- درد شديد غيرقابل تحمل بازو .
- باقي ماندن علائم گرما ، قرمزي يا درد در محل کاشتن کپسول .
- دردهاي شديد قسمت تحتاني شکم .
علائم هشدار دهنده :
در صورت مشاهده هر يک از موارد زير بايد براي خارج کردن کپسولها مراجعه شود :
- سردرد شديد و تکرارشونده به فرم ميگرن براي اولين بار .
- اختلال ناگهاني در بينايي .
- ايجاد درد ناگهاني و تورم در ساق پا و يا تنگي نفس شديد و ناگهاني همراه با سرفه و خلط خوني .
- بروز حاملگي .
واقعيتهايي در برابر باورهاي غلط موجود
- نورپلانت باعث سرطان نمي شود .
- نورپلانت از محل کاشت خود حرکت نمي کند و کپسولها پس از کاشته شدن از زيرپوست بازو تغيير محل نمي دهد .
- نورپلانت هيچگونه تأثيري بر روي حاملگي ندارد .
آمپولهاي تزريقي ضد بارداری
تزريق هورمون پروژسترون ( و در بعضي موارد همراه با استروژن ) به صورت ماهانه در چين و آمريکاي لاتين طرفدار دارد و ۵/۱ ميليون زن از اين وسيله استفاده مي کنند و يکي از روشهاي قابل برگشت پيشگيري از حاملگي است .
آمپولهاي ضدحاملگي تزريقي اگر به طور صحيح استفاده شوند ، در زمره مؤثرترين روشها به شمار مي روند و دراغلب فرهنگها مورد قبول هستند .
اين آمپولها حاوي نوعي هورمون پروژسترون هستند و نوعي از آنها به مدت ۳ ماه اثر دارد .
اصولاً روشهاي ضدبارداري تزريقي براي زوجهاي زير مناسب است :
- زوجهايي که خانواده خود را کامل کرده اما تمايلي براي بستن لوله ها ندارند .
- خانمهايي که به بچه خود شير مي دهند و مايل هستند از يک روش پيشگيري از بارداري استفاده کنند . لذا ۶ هفته پس از زايمان مي توانند اين روش را بکار ببرند .
- خانمهايي که شوهرانشان وازکتومي شده اند و تا منفي شدن آزمايش اسپرم آنها ، بايد از روش ديگري استفاده کنند .
- افرادي که در مکان ثابتي زندگي نمي کنند و هميشه جابجايي و تغيير مکان دارند مانند عشاير .
- خانم هايي که واکسن سرخجه زده اند و چند ماهي نبايد حامله شوند .
- کساني که در استفاده از روشهاي ديگر مثل قرصهاي خوراکي که نياز به يادآوري روزانه دارد ، موفق نبوده اند .
موارد منع مصرف :
حاملگي ، سرطان پستان يا دستگاه تناسلي زنان ، خونريزي رحمي با دليل ناشناخته ، بيماري عروقي قلبي و لخته شدن خون ، سرطان و يا مشکوک به وجود سرطان ، توده پستاني يا ترشح غيرطبيعي از پستان ، بيماري وخيم کبدي و زردي و بيماري قند .
عوارض :
- تغييرات قاعدگي بصورت قطع ، لکه بيني و نامنظمي قاعدگي .
- احساس درد در پستانها .
- سردرد .
- افزايش وزن .
- کاهش ميل جنسي .
- برگشت باروري با تأخير همراه است و بطور متوسط چند ماه بعد از آخرين تزريق ، قدرت باروري باز مي شود بيش از ۹۰٪ زنان مصرف کننده در طي ۲ سال بعد از قطع حامله شده اند .
زمان اولين تزريق :
- در ۵ روز اول قاعدگي تزريق مي شود . در صورت تمايل به ادامه پيشگيري از بارداري ، تزريق بعدي سه ماه بعد خواهد بود .
- بلافاصله بعد از سقط .
- خانمهايي که تازه زايمان کرده و به نوزاد خويش شير نمي دهند ، مي توانند بلافاصله از آمپول ها استفاده کنند .
- درخانمهاي شيرده بهتر است ۶ هفته پس از از زايمان تزريق انجام شود .
* توجه :
چنانچه خونريزي قاعدگي شديد و به صورت دفع لخته باشد و يا بيشتر از ده روز طول بکشد و يا چنانچه بين دو قاعدگي لکه بيني طولاني وجود داشته باشد بايستي به پزشک مراجعه کرد .
واقعيتهايي در برابر باورهاي غلط موجود
- آمپولهاي تزريقي در زنان ايجاد نازايي نمي کند و پس از گذشت يکسال از آخرين تزريق قدرت باروري مشابه افراد ديگر خواهد بود .
- آمپولهاي تزريقي باعث سرطان نمي شود .
فوايد آمپولهاي تزريقي ضد بارداری
- بسيار مؤثر است .
- قابل برگشت است .
- احتمال سرطان رحم و تخمدان کاهش مي يابد .
- مصرف آن آسان است .
- عوارض استروژن را ندارد .
- حجم شير را در زنان افزايش مي دهد .
- اثري بر روابط جنسي ندارد .
. . برای مطالعه شما
