?زابطه التهاب و مواد غذایی ( عذاهای التهاب زا )

التهاب چیست :
(( در ابتدا : ممکن دردی که سالیان بسیار طولانی با آن مدارا داشته ایم در اثر یک ماده غذایی باشد که حتی در تخیل ما جایی نداشته باشد ، در صورت ابتلا به دردها ورم یا بیماریهای خاص خصوصا بیماریهای راجعه ( بیماریهایی که گاهی به آن مبتلا میشوید ولی همیشگی نیستند  به آلرژی غذایی  و تحریک سیستم التهابی بدن باید مشکوک بود))
النهاب واکنش سیستم ایمنی بدن است که به صورتهای مختلفی در افراد  بروز میکند ، ممکن در یک عضو چند عضو یا کل بدن رخ دهد ، این واکنش گاهی در اثر ورود عامل بیماریزا به بدن ( باکتری ، ویروس ، پروتئین های غیر عادی به بدن  یا هر عامل ناشناخته ای برای سیستم ایمنی، سرطان یکی از شدیدترین واکنشهای التهابی را در بدن ایجاد میکند ) ایجاد شود  ، واکنشهای بدن در برابر عوامل التهابی ممکن است  به صور مختلفی همانند واکنشهای پوستی ( خارش ، راشهای پوستی ، کهیر ، سوزش ، آسم ، درد عضلانی و اسکلتی ، خونریزی ، تخریب بافتی و ...)  یا در دستگاه گوراشی باعث از بین رفتن بافتهای وابسته به حذب شده و اضافه بر کمبود مواد غذایی سبب خونریزی و تخریب بافتی  نیز شود ، در مفاصل میتواند باعث درد های غیر قابل تحمل گردد ،در سیستم تنفسی سرفه یا مشکلاتی  همانند آسم را به وجود آورده که خارج از تحمل بیمار میتواند باشد . مهمترین مشکلی که التهاب ایجاد میکند تاثیر بر کیفیت زندگی و طول عمر فرد است ، افزایش موادی مانند CRP   در بدن  بر فرایند تخریب سلولی ( آپپتوز ) تاثیر گذاشته و این فرایند را سرعت بخشد .
((باید متذکر شد ممکن است هر فرد واکنش التهابی متفاوتی از خود بروز دهد))
بدترین مواد غذایی در بروز التهاب کدامند ؟
مواد غذایی بی ارزش (  junk food )  به زبان ساده تر هله هوله  ها بیشترین مواد التهابی را به  همراه دارند . غذاهای دارای چربی فراوان  خصوصا چربی ترانس ، قندهای ساده و غذاهای آماده مانند سوسیس و کالباس و کنسروها و به طور کلی مواد  فراوری شده فرایند التهاب را شدت میدهند ، رنگهای مصنوعی  نیز باعث افزایش موارد التهاب در بدن میشوند .
شایعترین واکنشهای التهای بدن
حساسیت به گلوتن :
گلوتن پروتئین موجود در برخی از غلات است این غلات شامل :
غلات حاوی گلوتن شامل گندم ، چاودار و جو و تمام مشتقات آنها می باشد  . جدول شماره یک ، لیستی از غلاتی که باید از خوردن آن اجتناب کرد ارائه شده است . این دانه ها در موادی مانند انواع  نان ، ماکارانی ، برشتوک ، کیک ، پیتزا ، پای و کلوچه ها وجود دارند .
جدول مواد حاوی گلوتن :
عصاره مالت
سبوس
بلغور     چاودار
آرد گندم سبوس دار
سمولینا ( آرد مخصوص ماکارانی )    گندم
نشاسته گندم
سبوس گندم
 
در صورت نیاز به حذف کامل  به منابع مخفی گلوتن نیز باید توجه شود.
تعدای از موارد گلوتن  مخفی در مواد غذایی :

گلوتن  منابعی که دارای گلوتن مخفی هستند نیز باید مشخص شده .و از رژیم غذایی حذف گردند که در جدول شماره 2 نمونه ای از این مواد غذایی ذکر شده است :
جدول مواد غذاای دارای گلوتن مخفی  :
آبجو
برنج قهوه ای
ویفر
آبنبات
آبگوشت     سس ها
چاشنی ها
سس سویا
غذاهای دریایی    ترشیجات
ماکارانی
داروها
رژلب
 
باید توجه داشت که تمام برچسب های غذایی با دقت خوانده شود و محصولات فاقد گلوتن انتخاب شود .
بیماری سیلیاک یکی از مهمترین بیماریهای التهابی مربوط به دستگاه گوارش است در این قسمت  با  غلات بدن گلوتن آشنا میشوید .
غلات فاقد گلوتن :
جدول مواد غذایی فاقد گلوتن :
گندم سیاه
ذرت
بذرک     ارزن
نشاسته سیب زمینی
آرد سیب زمینی     برنج
سبوس برنج
سویا
 
 
برنامه غذایی فاقد گلوتن فقط باید در افرادی که  تشخیص حسایت به گلوتن در آنها شناسایی شده است اجرا شود ، (افراد دارای حساسیت به دیگر مواد غذایی نیاز به اجرای این برنامه غذایی ندارند ) .
نمونه برنامه غذایی فاقد گلوتن را  در انتهای مقاله مطالع فرمایید .
*پروتئین شیر ( کازئین )
تعدادی از افراد نسبت به پروتئین شیر حساس بوده و واکنش های التهابی شدیدی در مقابل آن دارند .در این موارد باید دقت نمود نه تنها از شیر خالص بلکه  به ترکیب ماده غذایی دقت نموده تا در تهیه آن از شیر استفاده نشده باشد . شایان ذکر است حساسیت به قند شیر ( عدم تحمل لاکتوز ) بیماری التهابی نیست .
هر ماده   غذایی که  پسوند OSE  داشته باشد مانند مثل فروکتوزfructose)) یا ساکاروز ( sucrose ) التهابزا هستند

     چربی های اشباع باعث التهاب شدید می شود. این مواد  علاوه بر بیماریهای قلبی میتوانند التهاب و ورم مفاصل را بدتر کنند. پیتزا، پنیر پیتزا، محصولات گوشتی (به خصوص گوشت قرمز)، محصولات لبنی پر چرب، پاستا و دسر ها غنی از چربی اشباع هستند .
•    چربی های ترانس حتی از چربی اشباع التهاب بیشتری ایجاد مینمایند . چربی ترانس در فست فودها و سایر محصولات سرخ شده، کوکی ها، دونات، شیرینی و مارگارین جامد پیدا می شود. غذاهای حاوی چربی ترانس از روغن های هیدروژنه تهیه می شوند.
W6  امگا ۶ :  همیشه واژه امگا  فقط خاصیت را در ذهن  رقم میزند . با اینکه امگا 6 یک اسید چرب ضروری است و باید روزانه باید تامین شده و در اختیار بدن قرار گیرد ، اما مصرف نامتعادل آن از مواردی است که باعث افزایش التهاب در بدن میشود ، در مصرف امگا 6 باید نسبت آن به امگا 3 w3  در تعادل باشد .
نسبت متعادل امگا 6 به امگا 3 بین 1 به 1 و نهایتا 3 به باید باشد ، متاسفانه این نسبت در ایران بین 16 تا 20 به 1 است ، روغنهای گیاهی با اینکه مفیدند  فراموشش نکنید در صورتی برای بدن مفید هستند که از غذاهای درایی حاوی امگا 3 نیز استفاده نمایید .
این اسیدهای چرب در روغن هایی مانند ذرت، گل رنگ، آفتابگردان، هسته انگور، سویا، بادام زمینی، سس مایونز و بسیاری از سس های سالاد یافت می شود  
•    محصولات تهیه شده با آرد سفید، برنج سفید، سیب زمینی سفید و بسیاری از غلاتی که دارای کربوهیدرات های تصفیه شده می باشد می تواند التهاب آور باشند.
•    منو سدیم گلوتامات افزودنی که باعث بهبود عطر و طعم غذا شده و تقریبا در تمام محصولات کارخانه ای نظیر سوپ آماده ، سس ها و انواع کنسرها استفاده میشود ، منو سدیم گلوتامات افزون بر التهاب باعث صدمه به کبد نیز میشود .
•    

یک اسید چرب ضروری است که بدن برای رشد طبیعی به آن نیاز

•    ای که بر روی غذاهای بسته بندی شده با پسوند “OSE،” مثل فروکتوز ( fructose ) یا ساکاروز ( sucrose ) تمام شده باشد، شکر است و التهاب آور.

 مواد غذایی آراشیدونیک  اسید
آراشیدونیک اسید ( از خانواده امگا 6 ، W6 ) این اسید چرب از روغنهای ضروری برای بدن است است که باید هر روزه  در اختیار سلولها قرار گیرد ، در پایایی غشاء سلول و طول عمر آن نقش بسیار مهمی دارد  اما از روغنهایی است که به شدن تحت تاثیر موادی که قدرت اکسیداسیون بالا دارند  قرار گرفته  و به به موادی مانند پروستانوئیدها  ( التهابی مانند :  لوکترینها و  هیدرو پرواکسید آراشیدونیک اسید )  تبدیل میگردند . لکوترینها در ریه موجب افزایش پاسخهای التهابی ، افزایش ترشحات مخاطی و انقباض عضلات صاف جدار برونشها میشوند .
مقدار w3  به w6  چقدر باید باشد؟
با اینکه امگا6 ( معمولا در  روغن های  در گیاهی موجود است ) و یکی از اسیدهای چرب ضروری است اما بایدهمیشه نسبت امگا 6 به امگا 3 را در نظر گرفت مصرف بیش از حد روغنهای گیاهیی گاهی میتوانند باعث بیماری شوند .
در گذشته که خبری از بیمارهای التهابی مانند دردها ی مفصلی نبود این نسبت 1 به 1 نهایت 1 به 3 بوده است اما امروزه این نسبت بین 10 تا 20 برابر تغییر کرده این مشکل بدین معنی است که غذاهای حاوی امگا سه ( W3) به شدت کاهش یافته است .  روغنهای گیاهی حاوی امگا 6 در صورتی برای بدن خاصیت دارند که از  غذاهای داری امگا 3 نیز به حد کافی استفاده شوند .
 مهمترین منابع امگا3  ( w3  )  کدامند ؟

برنامه ریزی وعده های غذایی فاقد گلوتن :
یک نمونه از برنامه  بدون گلوتن :
برنامه ریزی وعده های غذایی فاقد گلوتن :
صبحانه:
-         غلات برنج با آجیل ، دانه ها و یا میوه های خشک
-         غلات برنج و شیر و میوه های تازه
-         میوه و ماست مخلوط
-         پنیر و مشتقات پنیر با سیب
-         تخم مرغ ، پنیر و املت گیاهی با سیب زمینی سرخ شده
-         تخم مرغ
 
ناهار و شام :
-         سیب زمینی پخته با پنیر و سبزیجات
-         سالاد با سبزیجات خرد شده ، بادام و یا دانه آفتابگردان و گوشت بدون چربی ( مرغ ، تن ماهی و ... )
-         تن ماهی با سبزی های مخلوط و میوه های تازه
-         گوشت یا مرغ یا غذاهای دریایی و سبزیجات خرد شده
-         گوشت گاو و چیپس ذرت
-         گوشت و یا کباب مرغ با برنج
 
 
میان وعده :
-         کیک برنج و یا نان برنج با پنیر و کره بادام زمینی
-         ساقه های کرفس با پنیر خامه ای و کره بادام زمینی
-         پودینگ ، بستنی با ماست
-         سیب زمینی پخته
-          پفیلا