۲— مصرف بیشتر میوه و سبزیجات به عنوان منابع آنتی اکسیدان و مشخصا مصرف سیب و پیاز و خانواده بری ها مناسب دیده شده است.
۳— مصرف بیشتر امگا ۳ به خاطر خاصیت ضد التهابی مناسب است که برای کسب این مقدار امگا تری مصرف ۳ بار در هفته از منابع امگا تری مناسب است.
۴— استفاده از روغن زیتون به خاطر وجود oleocanthal مناسب است و اینکه روغن زیتون به خاطر ترکیباتش همانند دسته دارویی Nsaid ها عمل میکند.
5— مصرف منابع ویتامین سی به علت کمکی که در ساعت کلاژن میکند موثر است.
۶— درجه حرارت خیلی بالا در پخت مواد غذایی استفاده نشود. تغذیه درمانی در بیماریهای روماتیسمی بیماریهای روماتیسمی به اختلالاتی گفته میشود که به طور شایع باعث التهاب مفاصل میشوند و عمدتاً عضلات اسکلتی، استخوانها، رباطها، تاندونها و مفاصل بدن را در هر سنی و در هر دو جنس زن و مرد گرفتار میکنند.
این بیماریها مناطق بافت همبند را مبتلا کرده و با علائمی مانند کاهش توده عضلانی، کاهش میزان آب بدن، کاهش چگالی استخوان و افزایش میزان چربی بدن خود را نشان میدهند. علت اصلی بیماریهای روماتیسمی دقیقاً شناخته نشده است، اما بعضی ویروسها، چاقی و ورزشهای سخت و نامناسب در این امر دخیل میباشند. در این مقاله به نقش تغذیه درمانی در این بیماریها خواهیم پرداخت. استئوآرتریت
استئوآرتریت یا آرتروز نوعی بیماری مفصلی است که ابتدا غضروف مفاصل را درگیر میکند. غضروف، بافتی لغزنده است که انتهای استخوانها را در یک مفصل میپوشاند. استخوانها داشتن حرکتی آسان بر روی یکدیگر را مدیون غضروفهای سالم هستند. در بیماری استئوآرتریت (آرتروز) غضروفها نازک شده و به تدریج در برخی نواحی از بین میروند که این امر باعث ساییدگی استخوانهای زیر غضروفها به همدیگر میشود. نهایتاً درد، التهاب و کاهش حرکت در مفصل به وجود آمده و به مرور زمان مفصل شکل طبیعی خود را از دست میدهد. این عارضه ممکن است هر یک از مفاصل را درگیر سازد، ولی شایعترین مفاصل درگیر عبارتند از؛ مفاصل دست، پا، زانو، ران و ستون فقرات. عوامل خطرساز استئوآرتریت(آرتروز) و فرایند درمان آن
از جمله عوامل خطر استئوآرتریت (آرتروز) میتوان به چاقی، سالمندی، جنس مؤنث، نژاد سفید، چگالی بالای استخوانی، صدمات مکرر ناشی از ورزش و ناهنجاریهای مادرزادی اشاره کرد. وزن بالا فشار زیادی بر مفاصل وارد میکند و با افزایش BMI خطر استئوآرتریت (آرتروز) افزایش مییابد.
کاهش وزن یا دسترسی به وزن ایدهآل( BMI بین 18.5 تا 24.5 ) باید بخشی از فرآیند درمان جهت بهبود استئوآرتریت (آرتروز) باشد.
انجام ورزشهای هوازی مانند شنا در کنار مصرف داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی به بهبود علائم استئوآرتریت (آرتروز) کمک میکند.
استفاده از رژیم غذایی ضدالتهاب که مشابه رژیم مدیترانهای است، در درمان بیماران مبتلا به استئوآرتریت (آرتروز) مفید است.
رژیم ضدالتهابی غنی از میوهجات و سبزیجات تازه )به جز پیاز و سیب زمینی(، منابع اسیدهای چرب امگا3 مانند ( روغن زیتون، بذرک ، تخمه کدو و ماهی چرب آبهای سرد مانند سالمون و ساردین(، غلات کامل )مانند برنج قهوهای( و ، منابع پروتئینی )مانند مرغ و ماهی( است.
در این رژیم استفاده از اسیدهای چرب اشباع، اسیدهای چرب ترانس، اسیدهای چرب امگا6 ،کربوهیدراتهای ساده، تخم مرغ، گوشت قرمز، کره، لبنیات پرچرب و غذاهای تصفیه شده و فرآیند شده بایستی محدود گردد.
با اینکه آرتروز ناشی از تجمع رادیکالهای آزاد است ولی استفاده از دوزهای بالای آنتی اکسیدانهای رژیمی مانند ویتامین C، توکوفرول، β - کاروتن و سلنیوم اثر مثبتی بر کاهش علائم استئوآرتریت (آرتروز) نشان ندادهاند.
مطالعات متعددی مکملیاری با ویتامینهای K ، D ، B6 ، B9 ، کلسیم و منیزیم را در مبتلایان به استئوآرتریت (آرتروز) توصیه میکنند.
مکمل یاری با S – آدنوزیل متیونین ( SAM) به میزان 600 تا 1200 میلیگرم در روز میتواند درد را در بیماران مبتلا به استئوآرتریت کاهش داده وحرکت را در آنها بهبود ببخشد.
کندروئیتین سولفات و گلوکوز آمین در سنتز غضروف شرکت میکنند، اما مکانیسم کاهش درد آنها مشخص نیست.
گلوکز آمین اثرات مفید پایداری در بیماران مبتلا به استئوآرتریت (آرتروز) ایجاد کرده و در برخی موارد در زمینه کاهش درد با ایبوپروفن برابری میکند.
دوز 1500 میلیگرم گلوکزآمین ) 500میلیگرم 3 بار در روز( و 1200 میلیگرم کندروئیتین سولفات ) 400 میلیگرم 3 بار در روز ( سبب کاهش درد در بیماران مبتلا به استئوآرتریت (آرتروز) میشود.
باید توجه داشت که کندروئیتین سولفات شبیه داروهای رقیق کننده خون بوده و در صورتی که همراه با داروهای رقیق کننده خون مصرف گردد، میتواند سبب خونریزی شود بعلاوه این ماده در افرادی که حساسیت به صدف دارند نبایستی مصرف شود. آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی
آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی بیماری مزمن التهابی مربوط به مفاصل است که معمولاً با درد، تورم و آسیب مفاصل همراه میباشد. این بیماری غالباً مفاصل دستها و پاها را درگیر کرده و معمولاً در هر دو دست یا هر دو پا )به صورت متقارن( دیده میشود.
در این بیماری سیتوکینها و فرآیندهای مفصلی نقش ایفا میکنند. آرتریت روماتوئید کمتر از استئوآرتریت معمول بوده اما شدیدتر است. بروز آرتریت روماتوئید بین سنین 25 تا 46 سالگی بوده و زنان بیشتر از مردان به آن مبتلا میشوند.
درگیری مفاصل کوچک و بزرگ توانایی انجام فعالیتهای روزانه مرتبط با تغذیه نظیر خرید، تهیه و مصرف غذا را محدود میکند. درگیری مفاصل آروارهای توانایی جویدن و بلعیدن را کاهش داده و ایجاد تغییرات در محتوای رژیمی غذا یی را ضروری میسازد. بررسی تغییرات وزن بدن، شاخص مهمی در تعیین شدت آرتریت روماتوئید است.
تغییرات ثانویه چشایی در اثر خشکی مخاط بینی، دیسفاژی در اثر خشکی حلق و مری، بیاشتهایی ثانویه در اثر مصرف داروها، خستگی و درد مصرف رژیمی را کاهش میدهند. به علت تغییرات مخاط دستگاه گوارش، میزان هضم و جذب در آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) کاهش مییابد.
داروهای تعدیل کننده بیماریهای روماتیسمی
این داروها توانایی منحصر بفردی در کاهش یا جلوگیری از آسیب بیشتر توسط التهاب دارند. از جمله DMARD ها میتوان به متوترکسات، سولفاسالازین، هیدروکسی کلروکوئین، آزاتیوپرین، لفلانومید، D - پنیسیلامین ، مینوسیکلین و نمک طلا اشاره کرد.
متوترکسات آنتاگونیست فولات )ویتامین B9 ( است و درمان با آن سبب کاهش سطح فولات و افزایش سطح هموسیستئین خون میشود. برای جلوگیری از مسمومیت با متوترکسات مکمل یاری با فولات لازم است.
خوشبختانه مکمل فولات کارایی متوترکسات را کاهش نمیدهد. ورزشهای هوازی و مقاومتی به بهبود کاشکسی روماتوئید کمک میکنند. رژیم گیاهخواری مطلق و رژیم بدون گلوتن سبب بهبود بعضی از بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید میشود که احتمالاً به دلیل کاهش واکنشهای ایمنی به آنتیژنهای غذایی است.
پیروی از رژیم ضدالتهابی در درمان مبتلایان به آرتریت روماتوئید باید مورد توجه قرار گیرد. گوشت قرمز به علت اینکه منبع آراشیدونیک اسید میباشد، خواص التهابی دارد و باید به صورت لخم و بدون چربی و در حد متعادل در این بیماران مورد استفاده قرار گیرد. تغذیه بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی)
بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید که تغذیه خوبی دارند، به پروتئین در سطح RDA براساس سن و جنس خود نیاز دارند،
ولی بیمارانی که تغذیه خوبی ندارند باید بین 1.5 تا 2 گرم م پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن دریافت نمایند.
رژیمهای کم چرب باعث کاهش غلظت سرمی ویتامین A و E و افزایش پراکسیداسیون لیپیدی و تولید ایکوزانوئیدها شده و در نتیجه آرتریت روماتوئید را تشدید میکنند، بنابراین توصیه نمیشوند و بهتر است نوع چربی مصرفی در این بیماران مدیریت شود.
. اسیدهای چرب امگا 3 در کنترل آرتریت روماتوئید محبوبیت دارند و فعالیت التهابی را کاهش داده و عملکرد فیزیکی را در بیماران افزایش میدهند. روغن ماهی )حاوی اسیدهای چرب امگا3 ) علائم آرتریت روماتوئید را کاهش داده و مصرف داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی را در این بیماران کم میکند.
روغنهای گیاهی مانند روغن زیتون و پامچال به دلیل اثرات ضدالتهابی مفید هستند.
اولئوکانتال ( Oleocanthal) موجود در روغن زیتون سبب مهار آنزیم سیکلو اکسیژناز دخیل در سنتز پروستاگلاندینها میشود و بنابراین اثر ضدالتهابی دارد.
رژیمی که شامل ماهی پخته 1 تا2ر بار در هفته همراه با مکمل یاری اسیدهای چرب امگا 3 به بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید توصیه میشود. در این بیماران اغلب مقادیر دریافتی ویتامینهای گروه B ، E ، D ، روی، کلسیم و سلنیوم پایینتر از مقادیر RDA است، بنابراین مکمل یاری آنها توصیه میگردد.
خوردن پاچه دوای درد زانو است؟!
بعضی غذاها از دیدگاه اکثریت مردم غذاهای موثری در تسکین زانو درد هستند. عده ای فکر می کنند اگر پاچه گوسفند بخورند، زانو درد و پادردشان خوب می شود اما این تصور کاملا غلط است.
تصور کنید هر عضوی از بدن حیوان را که بخوریم، عین به عین و قرینه همان عضو را در بدن ما ترمیم می کند! از امروز همه دانشمند شویم روزانه 4 تا 5 عدد مغز خورده و تا شب بزرگترین کشف دنیا را انجام میدهیم و تمام مشکلات هوشی وعقب ماندگی ها با خوردن مغز برطرف میگردد . کسانی که حرف نمی زنند زبان بخورند کسانی که ناشنوا هست گوش بخورند . مردان نابرور دنبلان و و ....
اینکه پاچه از پروتئدین ژلاتین درست شده است بسیار صحیح است ، اما جالب است بدانید ژلاتین از پروتئدینهای ناقص است نه کامل و موادی مانند مرغ ، ماهی، تخم مرغ ، گوشت قرمز از آن کاملترند .
واقعیت این است که پروتئینها باید در دستگاه گوارش به اسیدهای آمینه تجزیه شوند تا بتوانند از روده جذب شوند . این یعنی ما گوشت بخوریم یا پاچه و یا هر پروتئین دیگری در روده ها اتفاق یکسانی میافتد . اما یم عادت بد کله پاچه خورها : مصرف مقدار زیادی چربی و کلسترول و نانی که در آن خرد میکنند باعث افزایش وزن بیشتر و در نتیجه فشار بیشتر به پاها و درد بیشتری را سوغات خواهد آورد .