ديابت و روزه داري
ديابت و روزه داري
۱ - من بيماري قند دارم و در حال حاضر براي پايين آوردن قند خونم از قرص قند استفاده مي کنم ،آيا مي توانم امسال بگيرم ؟
در صورتي که شما به بيماري مزمن ديگري مبتلا نيستيد و در حال حاضر قند خونتان در حد قابل قبولي ( در حالت ناشتا زير ۱۶۰ ) است و اخيراً دچار افت قند خون نشده ايد ، به احتمال زياد مي توانيد روزه بگيريد .
۲ - آيا دخترم که ديابتي است و انسولين تزريق مي کند هم مي تواند روزه بگيرد ؟
بعيد به نظر مي رسد که ايشان بتوانند روزه داري را تحمل کنند . البته اگر اصرار بر روزه داشتن دارد ، در صورتي که انسولين زيادي مصرف نمي کند و طي روز دچار افت قند خون نمي شود با احتياط کامل و رعايت نکاتي که بيان خواهد شد ممکن است بتواند دوره روزه داري را بدون خطر پشت سر بگذارد .
۳ - آيا اگر من روزه بگيرم ممکن است دچار عوارض بشوم ؟
خطرناک ترين عارضه روزه داري ، کاهش بيش از حد قند خون است . شما طي روزه داري بيش از هر چيز بايد مراقب باشيد که قند خونتان زياد افت نکند .
۴ - چگونه مي توانم بفهم که قند خونم پايين آمده است ؟
افت قند خون با علائمي مانند : ضعف و بيحالي شديد ، عرق فراوان سرد ، طپش قلب ، سرگيجه و تاري ديد ، گرسنگي شديد و لرزش بدن و در نهايت بيهوش شدن مشخص مي گردد .
۵ - اگر وسط روز دچار چنين مشکلي شدم چه کنم ؟
در صورتي که شما گلوکومتر ( دستگاه اندازه گيري کننده قند خون ) در اختيار داريد فوراً قند خونتان را اندازه بگيريد ، در صورتي که قند خونتان کمتر از ۵۰ باشد حتماً بايد روزه خود را افطار کنيد . اما اگر گلوکومتر نداريد با بروز چنين علائمي ، سريعاً روزه خود را افطار نموده و با مصرف شربت يا شيريني مختصر از عوارض بعدي پيشگيري کنيد .
۶ - آيا روزه گرفتن رژيم محسوب مي شود يا اينکه طي ماه رمضان هم بايد رژيم خاصي را رعايت کنم ؟
رعايت رژيم ديابتي براي شما الزامي است . شما طي ماه رمضان بين افطار تا اذان صبح مواد غذايي مصرف مي کنيد لذا بايد نکاتي را رعايت نمائيد که قند خون شما در اين فاصله بيش از حد بالا نرود .
۷ - آيا ميزان کل مواد غذايي مصرفي در ماه رمضان بايد مانند رژيم قبلي ام باشد ؟
بله ، حتماً شما نبايد کالري دريافتي خود را در ماه رمضان نسبت به قبل افزايش دهيد . خصوصاً مصرف مواد قندي و شيرين از جمله زولبيا و باميه را حتماً محدود کنيد . در صورت تمايل شديد به مواد شيرين مي توانيد از مربا يا نوشابه هاي رژيمي استفاده کنيد و يا هنگام افطار دو عدد خرما همراه با نوشيدني مانند چاي مصرف کنيد .
۸ - وعده هاي غذايم بايد به چه صورت باشد ؟
بهتر اين است که با يک افطار ساده ( مثلاً مشابه صبحانه )آغاز کنيد و شام را با فاصله ۲-۱ ساعت بعد مصرف نمائيد . قبل از خوابيدن هم مي توانيد غذاي مختصري ( مشابه عصرانه ) بخوريد . سحري را هم حتماً ميل کنيد .
۹ - اگر براي خوردن سحري نتوانستم بيدار شوم چه کنم ؟
بهتر است از روزه گرفتن در آن روز منصرف شويد ؛ چرا که احتمال پايين افتادن قند خونتان وعوارض ديگر زياد است .
۱۰ - نوشيدن آب و مايعات غيرقندي تا چه اندازه مجاز است ؟
بهتر اين است که آب کافي بنوشيد تا طي روز دچار کمبود آب نشويد ، توصيه مي کنم بعد ازخوردن سحري قبل از شروع روزه ، حداقل ۲-۱ ليوان آب بنوشيد .
۱۱ - آيا رفتن مرا به مهماني هاي افطار صلاح مي دانيد ؟
مسلماً شرکت در جمع خانواده و دوستان از نظر روحي بسيار برايتان مناسب است اما چه در ماه رمضان و چه غيرآن هيچ گاه در مهماني ها فراموش نکنيد که ديابتي هستيد تا سال ها با سلامت کامل به زندگي ادامه دهيد .
۱۲ - اگر بعد از افطار احساس کردم قند خونم بالاست چه کنم ؟
در صورت امکان قند خونتان را اندازه گيري کنيد . اگر بالاي ۲۵۰ بود بايد شب بعد ۲۰ درصد از کالري دريافتي خود کم کنيد تا دچار مشکل نشويد . به هر حال متوجه باشيد اگر قند خونتان هنگام شب بالا باشد ، نتايج مثبت روزه داري عايد شما نخواهد شد .
۱۳ - اگر هنگام سحر احساس کردم قند خونم بالاست چه کنم ؟
در اين صورت هم اگر قند خونتان بالاي ۲۰۰ باشد بايد از مواد غذايي سحري خود ۲۰ درصد کم کنيد ، اما اگر قند خونتان بالاي ۳۵۰ بود توصيه مي کنم اصلاً روزه نگيريد .
۱۴ - اگر طي روز استراحت کنم بهتر است يا مي توانم فعاليت داشته باشم ؟
فعاليت فيزيکي شما بايد در حد معمول بوده و استراحت زياد ،به نفع شما نيست . اموري که نياز به فعاليت جسماني شديد دارد را بهتر است بعد از ظهرها انجام ندهيد تا از افت شديد قند خون پيشگيري شود . - ورزش چطور ؟
ورزش سبک ۱۵-۱۰ دقيقه اي هنگام صبح احتمالاً برايتان مناسب است اما ورزش هنگام بعد ازظهر و قبل از افطار مي تواند مشکل ساز باشد . بايد در صورت امکان طي شب ها زماني را به ورزش اختصاص دهيد .
۱۶ - در ماه رمضان قرص هايم را در چه زماني مصرف کنم ؟
بطور کلي قرص هاي مصرفي صبح و ظهر را همزمان هنگام افطار و قرص مصرفي شبانه را قبل از سحري مصرف نمائيد . البته اگر قندخونتان تحت کنترل است ممکن است تحت نظارت پزشک ، بتوانيد تعداد قرص هايتان را کاهش دهيد .
۱۷ - اگر فراموش کردم قرصم را مصرف کنم چه بايد بکنم ؟
از آنجا که عدم مصرف مايعات طي روز مي تواند منجر به غليظ شدن خون و بالا رفتن قند خون و عوارض ديگر شود لذا توصيه مي کنم حتماً قرص خود را به موقع مصرف کنيد و اگر فراموش کرديد خصوصاً در صورتي که معمولاً قند خونتان بالاست بهتر است آن روز را روزه نگيريد .
۱۸ - بهترين زمان براي آزمايش قند خون در ماه رمضان چه زماني است ؟
مسلماً ايده آل اين است که هر بيمار ديابتي که روزه مي گيرد گلوکومتر در اختيار داشته باشد و قبل از افطار ، دو ساعت بعد از افطار و قبل از سحري ،قند خون خود را اندازه گيري نمايد . اما در صورتي که گلوکومتر در دسترس نداريد بهتر است آزمايش هاي خود را تحت نظارت پزشک و در زمان تعيين شده انجام دهيد .
در ماه رمضان بررسي قند خون ناشتا بايد قبل از افطار صورت گيرد که بسيار کمک کننده مي باشد .
۱۹ - آيا اگر روزه بگيرم چربي خونم هم پايين خواهد آمد ؟
در صورتي که رژيم خود را رعايت کرده باشيد مي توانيد منتظر کاهش کلسترول و تري گليسريد خونتان باشيد . اين مسئله در پيشگيري از بيماري هاي عروقي قلب و فشار خون هم به شما کمک مي کند . طي ماه رمضان رژيم غذايي در بسياري از خانواده ها حاوي مواد قندي و نشاسته اي فراوان مي باشد که ضمن اثر نامطلوب بر قند خون ، تري گليسيريد خون را هم بالا مي برد .
۲۰ - آيا بيماران ديابتي که به نحوي دچار عوارض مزمن ديابت بر کليه ها ، چشم ، قلب و ... شده اند مي توانند روزه بگيرند ؟
هر چند ممکن است برخي از اين افراد با روزه گرفتن دچار مشکل حادي نشوند ولي براي پيشگيري از پيشرفت عوارض مزمن بهتر است روزه نگيرند و يا با متخصص مربوطه مشورت کنند .
گرد آوری :
جواد سبحانی
مشاور تغدیه و رژیم درمانی
تلفن : 6064720-6066529
. . برای مطالعه شما
