رژیم بارداری
تغذیه در دورانهای مختلف زندگی
رژیم بارداری
اهداف:
1- تامین نیازهای تغذیه ای زنان باردار در جهت حفظ بافت های بدن آنها
2- تامین رشد و نمو طبیعی جنین
موارد کاربرد:
تامین نیازهای تغذیه ای افزایش یافته زنان باردار و جنین
کفایت تغذیه ای:
این رژیم غذایی می تواند از نظر تمام مواد مغذی به استثنای آهن و فولات کافی باشد. در صورت نیاز بهتر است از مکمل های آهن و فولات استفاده شود (جدول 1).
مشخصات رژیم غذایی:
جدول 1- راهنمای انرژی و مواد مغذی مورد نیاز در دوران بارداری
|
|
نیازهای محاسبه شده ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ بزرگسالان (19 ≤ سال) نوجوانان (18- 11 سال)
|
علت نیاز |
|
|
انرژی |
Kcal 2300 یا Kcal/Kg/BW 40- 36 |
Kcal 2500 - 400 یا Kcal/Kg/BW 43-40 |
به منظور دستیابی به افزایش وزن توصیه شده (میزان افزایش وزن در هر ماه ثبت شود) |
|
توجه: در موارد زیر کالری بیشتری مورد نیاز است: 1- چند قلو زایی 2- کم وزنی قبل از بارداری 3- افزایش وزن ناکافی |
|
|
|
|
پروتئین |
g 16-10 بیش از نیاز قبل از بارداری یا g/kg/IBW 3/1 |
14-11 سال g/kg/BW 7/1 |
برای تامین رشد و نمو: 1- جنین 2- جفت 3- خون 4- بافت مادر 5- مایع آمنیوتیک |
|
|
|
18-15 سال g/kg/BW 5/1 |
|
|
|
توجه: در چند قلوزایی به پروتئین بیشتری نیاز است. |
|
|
|
کلسیم |
mg/day 1200 |
mg/day 1600 |
- استخوان سازی جنین - جلوگیری از اتلاف املاح استخوان مادر |
|
آهن |
mg/day 30 |
مانند بزرگسالان |
- افزایش ساخته شدن گلبول های قرمز - رشد و نمو جنین |
|
فولات |
mg/day 400 |
مانند بزرگسالان |
- افزایش ساخته شدن گلبول های قرمز - شکل گیری جنین |
|
سدیم |
در بارداری طبیعی نباید بیش از g/day 3- 2 باشد |
مانند بزرگسالان |
- نگهداری حجم خون در حد طبیعی |
|
سایر ویتامین ها: C، B12، B6، B2، B1، A نیاسین، E، D |
طبق جدول RDA (پیوست 7) |
- حفظ ذخایر بدن مادر - تامین نیازهای جنین |
|
|
سایر املاح: روی، ید، مس، منگنز، منیزیوم، فسفر |
طبق جدول RDA (پیوست 7) |
|
|
جدول 2- راهنمای برنامه ریزی غذایی زنان باردار با استفاده از گروه های غذایی
|
گروه های غذایی |
بزرگسالان (تعداد سروینگ مورد نیاز روزانه) |
نوجوانان (تعداد سروینگ مورد نیاز روزانه) |
|
شیر و فرآورده های آن |
4 |
6-5 |
|
گوشت و جانشین های آن |
3 |
3 |
|
میوه ها |
2 |
2 |
|
(حداقل 1 سروینگ آن از منابع سرشار از ویتامین C باشد) |
||
|
سبزی ها |
2 |
2 |
|
|
(حداقل 1 سروینگ آن از منابع سرشار از ویتامین A باشد) |
|
|
نان و غلات |
6 |
6 |
|
مایعات |
8-6 لیوان |
8-6 لیوان |
مقادیر جدول 2 حداقل نیازهای یک زن باردار را تأمین می کند، اندازه سروینگ ها در جدول 3 آورده شده است.
جدول 3 - راهنمای اندازه هر سروینگ از گروه های غذایی
|
شیر و فرآورده های آن |
1 لیوان شیر یا g 45- 30 پنیر یا 1 لیوان ماست یا یک و نیم لیوان بستنی |
|
گوشت و جانشین های آن |
g 60 گوشت پخته ماهی، طیور، گاو و گوسفند یا 1 عدد تخم مرغ یا 1 لیوان ماهی تن یا 2/1 لیوان حبوبات پخته |
|
نان و غلات |
2/1 لیوان غلات پخته یا 4/1 لیوان غلات خام یا 2/1 لیوان برنج پخته یا یک برش نان (به اندازه یک کف دست و در مورد نان لواش 4 برش) |
|
میوه ها |
1 عدد میوه متوسط مانند: پرتقال، سیب، نارنگی، لیمو شیرین، هلو، موز یا 2/1 گریپ فروت یا 4/3 لیوان آب میوه یا 4/1 لیوان میوه خشک |
|
سبزی ها |
1 لیوان سبزی خام یا 4/3 لیوان سبزی پخته |
غذاهای غیر مجاز:
مصرف کافئین، الکل، مواد مخدر و استعمال دخانیات در هنگام بارداری موجب تولد نوزاد کم وزن و یا نوزاد با عوارض عصبی خواهد شد.
1. کافئین - با وجودی که اثرات کافئین در بارداری انسان هنوز نامشخص است، اما به زنان باردار توصیه می شود که نوشیدنی های کافئین دار مانند چای، قهوه و نوشابه های گازدار را به میزان 2 لیوان در روز محدود نمایند.
دم کرده های گیاهی (مانند چای نعناع یا گل گاو زبان) را غالباً می توان جانشین نوشیدنی های کافئین دار کرد. بعضی از گیاهان اثرات جانبی مانند تهوع و استفراغ دارند. بنابراین، باید برای زنان باردار با احتیاط توصیه شوند.
2. الکل - مصرف الکل در هنگام بارداری همراه با سندرم الکلی جنین گزارش شده است.
3. شکلات - با وجودی که شکلات مقادیر کمی کافئین دارد، اما حاوی " تئوبرومید " بوده که به کافئین شبیه است. بنابراین، مصرف شکلات نیز باید محدود شود.
4. استعمال دخانیات - استعمال دخانیات در دوران بارداری با تولد نوزادان کم وزن همراه است. به مادران باردار توصیه می شود از استعمال دخانیات در دوران بارداری خودداری کنند.
5. ترکیبات حاوی قند ساده - قند ها باید در این دوران در حد اعتدال مصرف شوند.
توصیه افزایش وزن برای دوران بارداری
قبل از بارداری مناسب خواهد بودکه قد و وزن بدون کفش اندازه گیری شود و بر اساس آن نمایه توده بدن زن (BMI) تعیین گردد.
در صورت موجود نبودن وزن قبل از بارداری می توان از وزن اولین مراجعه قبل از پایان ماه چهارم بارداری استفاده کرد، تا نمایه توده بدن را محاسبه نمود.
توصیه افزایش وزن مطلوب برای دوره بارداری بر اساس BMI به صورت ارائه شده در جدول زیر صورت می گیرد.
. . برای مطالعه شما
