زردچوبه و خواص آن

زردچوبه، ريزوم (ريشه) گياهي است با نام علمي‌ Curcuma Longa كه به نام Turmeic Root در جهان مشهور است. نام‌هاي ديگر آن شامل Indian Saffron . Curcuma در هندوستان، Jinghuang در چين و Kyoo يا Ukon در ژاپن هستند. اين گياه، بومي‌نواحي جنوبي آسياست و به طور وسيع در تمام نقاط هند، نواحي جنوبي چين، تايوان، ژاپن، اندونزي و بعضي نواحي آفريقا كشت مي‌شود. بيش ترين محصول زردچوبه دنيا از هندوستان تأمين مي‌شود. نام هندي آن به معني زعفران هندي و نام چيني آن به معني زنجفيل زرد است. اين گياه از خانواده زنجفيل Zingiberaceae است. زردچوبه از قديم به عنوان هضم كننده غذا و صفراآور مصرف مي‌شده است. زردچوبه به عنوان يك گياه دارويي با اهميت در طب هندوستان از جمله آيورودا Aurveda، يوناني               Unani و سيدها Sydha به طور وسيع استفاده مي‌شود.

از زردچوبه داروهاي زيادي به شكل خوراكي و موضعي تهيه مي‌شود كه محصولات موضعي مانند؛ پماد، روغن‌ها، كرم و لوسيون براي زخم‌ها، اگزما و ورم به كار مي‌رود و اشكال خوراكي آن به صورت قرص، شربت و آمپول استفاده مي‌شود. زردچوبه از زمان قديم در طب آيورودا به عنوان ضد ورم و ضد آرتريت مصرف مي‌شود. همچنين در فارماكوپه‌هاي گياهي (دارونامه‌هاي گياهي) چين و ژاپن، از زردچوبه بعنوان داروهاي رسمي نام برده شده است و دركشور كره نيز زردچوبه بعنوان دارو به كار مي‌رود. تحقيقات زياد كلينيكي و فارماكولوژي سالهاي اخير، چندين اثر با اهميت زردچوبه را تأييد كرده است. از اثرات مهم زردچوبه اثر صفراآوري و تحريك ترشح پانكراس آن را مي‌توان نام برد. تحقيقات بر روي اسانس زردچوبه نشان داده است كه داراي اثر صفراآور و حل و دفع سنگ مثانه مي‌باشد. كوركومين (Curcomin) مهم ترين ماده مؤثر زردچوبه، داراي خواص ضد سموم كبد، ضد ورم. ضد سرطان و ضد عفونت است. از اثرات ديگر كوركومين كه به تازگي تأييد شده است، خواص ضد موتاژن، ضد ايدز و ضد اكسيدان آن مي‌باشد. ماده ديگر زردچوبه به نام ar–Turmerone داراي خاصيت ضد سم مار بوده و قادر به خنثي كردن بسياري از سموم مارهاست

احتیاط و منع مصرف :

با وجودي كه تاكنون اثرات جانبي از زردچوبه گزارش نشده است ولي در مواردي مصرف آن بايد با احتياط صورت گيرد. از جمله مصرف آن در زمان حاملگي بايد متعادل باشد. همچنين كساني كه مجراي كيسه صفراي آن‌ها بسته و يا داراي اشكال است و يا اين كه داراي سنگ‌هاي صفراوي در كيسه صفرا هستند بايد با احتياط از زردچوبه استفاده كنند. مصرف زردچوبه به همراه غذاها و داروها، بلامانع بوده و تداخلي ايجاد نمي‌كند. مقدار مصرف عادي زردچوبه كه هر روز مي‌توان بدون عارضه جانبي از آن استفاده كرد 1.5 تا 3 گرم در روز است. گرچه قسمت اعظم زردچوبه در دنيا در تغذيه و به صورت پودر مصرف مي‌شود ولي اشكال مختلف دارويي آن نيز در داروخانه‌هاي گياهي بسياري از كشورها موجود است

گردآوری :

جواد سبحانی

مشاور تغدیه و رژیم درمانی

تلفن : 6064720